بررسی وضعيت حفظ و احيای بافت تاريخی ايستگاههای راهآهن ؛
معماری بومی درمرمت ايستگاههای راهآهن
ایستگاه راه آهن ورسک كارشناس شركت ساخت و توسعه زيربناهای حمل و نقل كشور گفت: ايستگاههای راهآهن در کشور بايد با نگاهی به معماری بومی هر شهر و مصالحی که در ساختوساز هر منطقه استفاده میشود مرمت و ساخته شود تا موجب گسيختگی فرهنگ معماری اطراف خود نشوند.
به گزارش تابناک یزدایستگاه راه آهن ورسک كارشناس شركت ساخت و توسعه زيربناهای حمل و نقل كشور گفت: ايستگاههای راهآهن در کشور بايد با نگاهی به معماری بومی هر شهر و مصالحی که در ساختوساز هر منطقه استفاده میشود مرمت و ساخته شود تا موجب گسيختگی فرهنگ معماری اطراف خود نشوند.
علیرضا احمدی گفت: شبكه راهآهن اگرچه حدود ۱۰۰ سال در ایران قدمت دارد ولی اتصال آن به اغلب شهرها، پدیده جدیدی است. راهآهن ایران در ابتدای تاسیس كمترین ارتباط را با مناطق شهری داشت و صرفا دریای خزر را از طریق قائمشهر به بندر خرمشهر در جنوب غربی ایران و حاشیه خلیج فارس متصل می كرد.
كارشناس شركت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل كشور گفت: كاركرد ابتدایی این شبكه ریلی در وهله اول نظامی و سپس تجاری بود. یعنی فقط با هدف حمل سپاه و ادوات نظامی بین دو آبراه شمالی و جنوبی ایران و حداكثر با هدف حمل كالاهای تجاری بین این دو آبراه تاسیس شده بود. اما به مرور اهمیت حمل و نقل ریلی و اتصال آن به شهرهای پرجمعیت نظیر تهران، تبریز، مشهد، اندیمشك مشخص شد و از اینرو خطوط ریلی بین شهرهای مختلف ایران توسعه یافت. حتی هم اكنون نیز برخی از شهرهای ایران در غرب و شرق كشور هنوز به شبكه ریلی دسترسی ندارند. این مساله نشان میدهد كه قدمت زندگی شهری در اغلب مناطق جمعیتی بسیار بیشتر از تاریخچه اتصال به شبكهریلی است.
احمدی ادامه داد: هریك از شهرها دارای فرهنگ و معماری خاصی هستند كه با بافت جمعیتی، اقلیمی و فرهنگی آن منطقه همخوانی دارد. به عنوان مثال، در شهر قدیمی قزوین، بافت اصیل شهری دارای كوچههای طولانی و مسقفی است كه ضمن جلوگیری از هدر رفت انرژی منازل اطراف هر معبر، ساکنان آنها را از خطر سرقت توسط سارقان و یا نفوذ بیگانگان مصون میدارد. در شهر یزد نیز نوع خاصی از معماری با استفاده از مصالح بومی كویر به چشم میخورد كه تبادل دما بین منازل و محیط بیرون را به حداقل میرساند؛ از طرفی سد بزرگی در برابر نفوذ طوفان شن به داخل ساختمانهاست.
این كارشناس شركت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل كشور گفت: ساختمان ایستگاههای راهآهن نیز در حاشیه شهرها نباید از این قانون مستثنی باشند. یعنی در ساخت و مرمت آنها باید از مصالح بومی هر منطقه و فرهنگ معماری آن بهره گرفت تا بافت معماری منطقه لطمه نبیند.
وی افزود: در ساخت ایستگاه راهآهن برای هریك از شهرها و روستاها باید اصولی را مورد توجه قرار دهیم تا با معماری روستاها و محلات این خطه بیگانه نباشد. مثلا میتوان برای مرمت معماری ایستگاه راهآهن بندرعباس اساس بنا را با استفاده از مصالح بادوام و مستحكم ایجاد كرد ولی بهتر است معماری رونمای آن الهام گرفته از بافت شهری بندرعباس و مصالح مورد استفاده در استان هرمزگان باشد، یا در ساخت ایستگاه شهرهایی نظیر همدان و كرمانشاه كه خط آهن آنها در حال احداث است باید كاربرد مصالح بومی و فرهنگ معماری غرب كشور كه مناطقی سردسیر و كوهستانی هستند مورد توجه قرار گیرد.