تنها یک سال دیگر از عمر مجلس دهم باقی مانده است و هرچه جلوتر می رویم، زمان به پایان کار نمایندگان در ساختمان بهارستان نزدیک و نزدیک تر شده و همین مسأله باعث شده است آن دسته از نمایندگانی که علاقه به تمدید دوره های نمایندگی خود در خانه ملت دارند، از هم اکنون فکر چاره باشند تا بتوانند مدت زمان وکالتشان برای مردم در مجلس شورای اسلامی را طولانی تر کنند.
به گزارش «تابناک»؛ پیش از روند افزایشی که قیمت محصولات مختلف در 8-9 ماه اخیر به خود گرفت، در جریان انتخابات مجلس دهم ـ که چهار سال پیش برگزار شد ـ برخی صحبت از لزوم انجام هزینه های میلیاردی برای تبلیغات و در پس آن جمع آوری آرای مردم می کردند، حالا فرض کنید با افزایش سه، چهار برابری هزینه ها نسبت به حداقل سال 96 هزینه های کاندیداهایی که قصد کاندیداتوری برای انتخابات مجلس یازدهم را دارند، چقدر خواهد بود؟
از طرفی، رفتار و اقداماتی که برخی نمایندگان برای قانع کردن مردم حوزه انتخابیه شان در پیش گرفته اند تا بار دیگر به عنوان نماینده مجلس نام خود را در فهرست وکلای ملت قرار دهند، همان قدر عجیب است که هزینه های میلیاردی مربوط به نماینده شدن عجیب می نماید.
در همین زمینه، «سلمان خدادادی»، رئیس کمیسیون اجتماعی و نماینده پنج دوره مجلس در گفت و گویی که پیشتر با خبرنگار «تابناک» انجام داده بود و مطابق با آن اعتقاد داشت مجالس پس از انقلاب رفته رفته ضعیف شده اند تا به مجلس دهم رسیدیم، می گوید:« وقتی رفته رفته مجلس ضعیف می شود، سطح مجالس و نمایندگان افت می کند و نگاه به مجلس یک نگاه سطحی می شود. نمایندگان برای رقابت در حوزه های انتخابیه، جامعه هدفشان را به مطالبات بیشتر سوق می دهند. وقتی من می خواهم ورود کنم و می گویم مطالبات شما را از دیگران بیشتر پیگیری می کنم، طبیعی است این آسیب ها بروز می کند، در صورتی که وظیفه ما به عنوان نماینده این نیست.»
وی در رابطه با هزینه هایی که یک نماینده باید بکند تا بتواند کرسی خود در مجلس را حفظ کند، عنوان می کند: «بعضا می شنوم و دیده ام که خیلی از کاندیداهای اطراف حوزه انتخابیه من و یا جاهای دیگر به واسطه هزینه هایی که کرده است، بدهکار شده و اکنون بدهی دارد. طبیعی است در چنین شرایطی این شخصی که انتخاب شده در برابر هزینه ای که دیگران کرده اند، حتما کمتر هزینه نکرده است؛ هزینه هایی که بعضا غیر قابل تصور است.»
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس ادامه می دهد: «بعضی ها میلیاردی هزینه می کنند. من خود این کار را نمی کنم. از همان دوره ای که آمدم فقط چهار سال در دوره نهم نبودم. در ایام انتخابات حتی یک بار در حوزه انتخابیه نرفتم. گفتند: چرا نمی آیی؟ جواب دادم: هفته تبلیغات آغاز شود، می آیم. هفته تبلیغات هم نرفتم. این هزینه ها زمینه ساز بعضی از انحرافات نیز می شود. شما وقتی در جایی هزینه می کنید، باید آن را پرداخت کنید. اگر خلاف نکرده اید از شیوه های غیر معمول باید کار کنید. باید جای هزینه ها را پر کنید و در هر دوره انتخاب، باید این هزینه ها را جبران کنند. من نمی گویم همه این کار را می کنند، تعدادی هم هستند که خود را به زحمت می اندازند و تلاش می کنند و با کارهای خوب خود شرایط را برای رأی آوری در انتخابات مهیا کنند.»
هرچند بارها از سوی کارشناسان و خبرگان امر تأکید شده است که نمایندگان مجلس نباید به مسائل جاری و موضوعات کشور منطقه ای نگاه کرده، بلکه باید نگاه ملی خود به مسائل کشور را در برابر نگاه منطقه ای تقویت کنند، به صورتی که ذهن آنها قدرت حلاجی موضوعات را کلان نگر داشته باشد؛ اما متأسفانه آسیب نگاه منطقه نمایندگان به دنبال رأیی که آنان از موکلان خود در حوزه انتخابیه شان می خواهند، همچنان غالب بر نگاه ملی و کلی نگر است.
وقتی یک کاندیدای مجلس یا نماینده ای که می خواهد بار دیگر کاندیدا شده و به هر شکلی رأی بیاورد، مجبور است، قول بدهد، بعضی ها پول ها خرج کند و هزینه های آنچنانی کند و برخی حرف ها را در مجلس بزند یا کارهایی بکند که در نهایت سودی از آن به کلان کشور و جامعه نخواهد رسید، بلکه این اقدام و حرف ها صرفا کاربرد انتخاباتی و منطقه ای دارد و فقط انتخاب دوباره یک نماینده را هدف گرفته است.
برخی نمایندگان چنین اقداماتی را در قالب بیان حرف هایی که صرفا باعث خوشامد برخی مردم در حوزه انتخابیه اش می شود و شاید برای کلان کشور مشکل ساز باشد یا باعث اختلاف قومی بشود، دنبال می کنند که نمونه هایی از این سخنان را اخیرا در نطق ها، سخنان و صفحات مجازی برخی نمایندگان دیده ایم.
عده ای هم ممکن است از ابزار در اختیار نمایندگان مجلس نظیر ابزار نظارتی مثل استیضاح وزیران خواسته های خود را دنبال کنند تا شاید بتوانند از این راه در راستای گرفتن امتیازات منطقه ای از وزیران و قوه اجرایی کشور بهره بگیرند. از آنجا مردم در حوزه های انتخابیه اغلب به نماینده به عنوان یک حلال مشکلات نگاه می کند و او هم حتما در دیدارها و در جریان تبلیغات انتخاباتی گذشته و هدف گیری برای انتخابات آینده قول هایی داده و ناچار است در این مجال برای حل مشکلات و عمل به قول هایش راهکار پیدا کند.
سال آخر نمایندگان مجلس دهم در سراشیبی پایان قرار گرفته است و بسیاری از نمایندگانی که قصد تمدید دوره نمایندگی خود در خانه ملت را دارند، مقدمات کار برای حضور دوباره در انتخابات و گرفتن رأی لازم از سوی مردم حوزه انتخابیه شان را آغاز کرده اند. این مسأله در برخی نطق ها، رفتارها، سخنان، موضع گیری ها و بهره گیری نمایندگان از ابزارهای نظارتی شان به چشم می خورد و نشان می دهد، برخی عزم حضور دوباره در انتخابات را دارند.
برخی کارشناسان بر این باورند که اگر برای نمایندگان نیز قانون محدودیت کاندیدا شدن برای حضور در مجلس قائل شود که البته اکنون در قانون اساسی چنین چیزی وجود ندارد و نمایندگان مجلس می توانند بی نهایت در انتخابات دوره های مختلف حضور یافته و کرسی شان را در خانه ملت حفظ کنند، آنگاه دیگر نگاه ها منطقه ای نخواهد بود و تمرکز پارلمان نشینان به موضوعات ملی و کلان معطوف خواهد شد. این دسته از کارشناسان معتقدند که می توان نظیر آنچه در ریاست جمهوری پیش بینی شده، مثلا برای هر نماینده هم حداکثر دو دوره حضور متوالی در مجلس را در نظر گرفت، در نظر گرفت.
به هر حال وظیفه نماینده، قانون گذاری و نظارت بر اجرای قانون در کشور است، اینکه بیشتر نمایندگان باید بخش مهمی از نگاه و تمرکزشان به حوزه انتخابیه شان معطوف باشد، آسیب بزرگی است که مدت هاست از طریق استانی کردن انتخابات مجالس مختلف به دنبال رفع آن بوده اند؛ اما تاکنون توفیقی در آن نیافته اند. قطعا نماینده نباید سخنرانی، تصمیم گیری ها و موضع گیری هایش برای خوشامد مردم حوزه انتخابیه اش باشد؛ رویه ای که اکنون در بسیاری از موضوعات شاهد آنیم.
تا وقتی چنین نگاهی بر مجلس حاکم است، هرگاه به انتخابات نزدیک شویم، باید منتظر تکرار موضوعاتی از این دست باشیم. حالا که در سال آخر مجلس دهم قرار گرفته ایم، تکرار اظهارنظرهای قومی و منطقه ای و تصمیم گیری بر اساس تلاش برای گرفتن امتیازات برای حوزه های انتخابیه، رویه ای است که از همین حالا کلید خورده و برخی آن را دنبال می کنند. بدون شک برای تأمین منافع ملی باید این رویه اصلاح شود؛ اصلاحی که جز از طریق قانون امکانپذیر نخواهد بود.
