در آستانه عید نوروز بازار حال و هوی دیگری دارد و شهروندان در تکاپوی خرید و فروشندگان نیز در تلاش برای فروش بیشتر هستند.
تابناک همدان؛ میدان مرکزی و ۶ خیابان منتهی به آن مملو از ماشین، عابرین پیاده و دست فروشانی است که عرصه به رانندگان تاکسی و خودروهای حمل و نقل عمومی برای جابجایی مسافرین تنگ نموده است.
به بازار مرکزی همدان میرویم عبور از این بازار قدیمی و سنتی که بیشتر نقاط آن سرپوشیده است در این روزها بسیار سخت شده و بچهها دست در دست مادران و پدران خود در بازار به این طرف و آن طرف میدوند.
یکی دنبال تنگ ماهی قرمز است و دیگری دنبال پسر بچهای که ترقه میفروشد، پسر ۵ یا ۶ ساله دیگری با چشمانی اشک آلود مادر را دنبال خود به داخل یکی از پاساژها میکشد تا لباسی را که از دور دیده برایش بخرد و....!
پدران نیز مانند همیشه در فکر فرو رفته و نظاره گر قیمت اجناس و کالاها هستند و با جیب خود بازی میکنند که آیا میتوانند همه لیستی که خانم خانه تهیه نموده را خریداری کنند؟
پسته از کیلویی ۴۵ هزار تومان شروع و به ۶۰ هزار تومان میرسد در یک مغازه شکلات ۱۶ هزار تومان و در مغازهای دیگر همان برند شکلات ۱۸ هزار تومان و دو تا فروشگاه بالاتر به ۱۹ هزار تومان میرسد.
بادام درختی نیز از ۴۷ هزار تومان شروع و تا ۶۰ هزار تومان قیمت در هر کیلوگرم افزایش مییابد.
از بازار آجیل و خشکبار خارج و به سمت پاساژهای لباس میروم این بخش از بازار نیز حسابی شلوغ است و فروشگاهها از مشتریانی که اکثرأ از بالا بودن قیمتها رضایت ندارند پر و خالی میشود؛ یکی از شهروندان از گران بودن شلواز پارچهای شکایت دارد و میگوید: این شلوارها در همدان با پارچه ایرانی تولید شده و ۷۵ هزار تومان قیمت خورده و از کیفیت مطلوبی هم برخوردار نیست.
وی میافزاید: همین شلوار در فروشگاه دیگری در همین پاساژ ۸۰ هزار تومان است و در یک فروشگاه دیگر ۷۷ هزار تومان قیمت دارد.
این شهروند از نبود نظارت دقیق بر بازار شاکی است و ادامه میدهد: چرا در بازار یک نوع کالا از یک برند مشخص باید در هر فروشگاهی یک قیمت داشته باشد و در فروشگاهی دیگر قیمتی متفاوت؟
چرا اجناس در بازار با یک قیمت واحد عرضه نمیشوند؟ تا خریداران برای خرید بهتر تصمیم گیری کنند.
به قسمتی دیگر از بازار یعنی راسته کفش فروشها که بروی بازار خرید کفش نو نیز داغ است و دختر و پسر، بزرگ و کوچک همه در حال تماشای کفشها هستند و هر کسی دنبال کفشی برای ست شدن با لباس خود است.
این روزها کفشهای اسپرت بیشتر طرفدار دارند چراکه این نوع کفشها دارای مارک هستند و همین باعث افزایش قیمت این نوع از کفشها شده است و متأسفانه عدم ارائه کفش از یک برند مشخص با قیمت واحد در این بازار نیز رسوخ کرده است.
به نظر میرسد بازار شب عید دچار یک بیماری شده که همه گیر بوده و اکثر مغازه داران به این بیماری مبتلا هستند و آن عدم رعایت قیمت واحد برای یک کالا با کیفیت و برند مشخص است.
هر کسی هر قیمتی را که دلش بخواهد میگوید و مشتریانی سرگردان که سعی میکنند قیمتی کمتر را بیابند و خرید خود را انجام دهند، البته کاهش قدرت خرد در طی سالهای گذشته از نکاتی است که همچنان روندی صعودی داشته و مشتریان را در تنگنا قرار داده است.
در بازار آجیل و خشکبار با کاهش قابل تأمل خرید از سوی مشتریان مواجه هستیم که باعث نگرانی فروشگاههای عرضه آجیل و خشکبار شده است.
میوه شب عید نیز به گفته مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و اتاق اصناف همدان به اندازه کافی ذخیره شده و در ایام مخصوص مانند سالهای گذشته با نصب چادر و کیوسکهایی در سطح شهر عرضه میشوند.
شهروندان از نبود نظارت گلایهمند هستند اما باید به این نکته توجه کرد که چند هزار واحد صنفی در سطح شهر فعالیت میکنند که به ازای آنها با تعداد بسیار اندک و انگشت شمار بازرسین مواجه هستیم که مطمئنأ بازرسین قادر به سرکشی به تمام واحدهای صنفی نیستند.
در گذشتههای نه چندان دور بازار حرمتی خاص داشت و مردم به اسم کاسبان محل قسم یاد میکردند، اما این روزها این نگاه از بازار کمرنگ شده و بازار دیگر اسلامی نیست و هر کسی که در بازار فعال شده میخواهد یک شبه راه صد ساله را برود و به این فکر نمیکند که بازار یک فرهنگ است که در ذیل این فرهنگ باید با شهروندان زندگی نمود.
متأسفانه بازار درگیر بد اخلاقی شده و بازاریان تنها سود بالای خود را میبینند و این به کاهش فروش آنها منجر شده البته یک روی سکه بازار را باید در صاحبان مغازهها جست چراکه اکثر فروشندگان مغازهها را اجاره کردند و قیمت بالای اجاره بها از یک سو و مالیات ارزش بر افزده از طرفی دیگر باعث بالا رفتن قابل تأمل کالاها و اجناس شده است.
در واقع باید گفت مغازه داران اجاره سنگین و مالیات بر ارزش افزوده را از مشتریان خود میگیرند و دود بیتدبیریهای برخی مسئولان؛ مستقیم به چشم مصرف کننده میرود و آه از نهاد برخی تهی دستان در این بازار را در میآورد که شرمنده نگاههای خانواده بوده و توان خرید ندارند.
به هر حال امید است که مسئولان امر به بحث تفاوت قیمتهای کالا در بازار که به یک اپیدمی تبدیل شده توجه بیشتری کنند و با اعمال نظارت و قانون از بروز این بیماری به صورتی واگیر به دیگر اصناف جلوگیری نمایند.
اگر شهروندان از خرید امتناع کنند و بازار اینگونه ادامه یابد نه مالیاتی وصول خواهد شد و نه مغازهای توان پرداخت اجاره بها خواهد داشت.