هر چه پیش میرویم در روزگاری زندگی میکنیم که تأمین رفاه جامعه سرلوحه توسعه کار میباشد اما با مطرحشدن رابطه انسان با طبیعت و محیطزیست و توسعه آنها در این دوران مفهوم توسعه معماری پایدار بهصورت جدی باید موردتوجه قرار گیرد.
با توجه به علمی شدن و بهروز شدن و تخصصی شدن کارها، متخصصان و مهندسان ساختمان نیز به دنبال اصولی خاص جهت توسعه پایدار در ساختمان میباشند. در کنار طبیعت و آرامش در بعضی از امور معماری به نظر میرسد انسان برای ادامه راه معماری پایدار ناچار به حفظ آن و ترکیب درست مفاهیم این دو بهصورت علمی و حفظ معماری سنتی و به وجود آوردن معماری با کاربرد روز و پایدار میباشد.
در کنار چنین مبحث مهمی شهرنشینی نیز یکی از ارکان اصلی دنیای کنونی است و این امر سبب گردیده که مباحث میانرشتهای مختلف در شهرسازی برای نیل به معماری و شهرسازی پایدار مدنظر باشد.
امروزه شهرسازی ومعماری شهری متن مناسبی جهت تحقق سیاستهای توسعه پایدار در نظر گرفتهشده است و عدم توجه به آن باعث نابسامانی در شهر و معماری شهری میگردد،معماری با رویکرد پایدار از مهمترین مؤلفههای شهرنشینی محسوب میشود که در اصل برای مفاهیم مشترک با محیطزیست، اقلیم زیستی و تغییرات در اطراف هر دو ونیز کاهش مصرف انرژی واستفاده ازمعماری سبز (یا ساختمانهای سبز)ومسائل بومیگرایی و استفاده از علم روز رامیتوان از عوامل مهم و تأثیرگذار در شکلگیری معماری پایدار و تأثیر آن در اطراف خود دانست.
در این حوزه لایههای گوناگون میتوانند فرایند طراحی و فرایند ساخت و نیز در تولید مصالح تأثیرگذار باشند.
بهطورکلی میتوان در اصول معماری پایدار دو اصل را بسیار مهم شمرد و بر این دو رکن تأکید نمود اولین اصل بر طراحی ساختمان بر اساس ارتباطات و هماهنگیها و تأثیر آن بر اطراف خود تأکید داشته و دومین اصلی که بسیار در جامعه دارای اهمیت است انرژیهای مصرفی در ساختمان میباشند.
بررسی جریانهای گوناگون طراحی پایدار معماری جهت دستیابی به دستورالعمل راهبردی اقتصادی و اجتماعی و محیط زیستی پایدار نیازمند شناخت مفاهیم پایدار و نیز مطالعه تجربیات اجرای دهههای گذشته است و آن را در مورد این اصولها در معماری پایدار میتوان مطالعه نمود.
عمدتاً قوانین ساختمان و بررسی معماری گذشته و همگامسازی آن با علم روز با در نظر گرفتن تمام مباحث کاربردی و تأثیر آن در جامعه هم از این مباحث میباشد.
در معماری میل به کاربردی کردن با روحیات اشخاص و فرهنگسازی جوامع مختلف را در معماری پایدار باید در نظر گرفت.
همگرایی و همسویی اصول معماری گذشته با اصول طراحی پایدار بهصورت اتفاقی و تصادفی نیست بلکه پایداری با تداوم و استمرار این مفاهیم و اندیشههای معماری گذشته که بسیار عالی و گویای تفکرات اندیشمندان همراه است و باید با مفاهیم امروزی آمیخته شود تا بتوان از پایداری در شهرسازی و معماری سخن گفت.
دراینبین ساختمان یا طرحی باید بهصورت آرام، سبک زمین را لمس نموده و تعاملی کاملاً دو طرفه و پایدار بین هم زمین و هم طرح به وجود آید که این فرایند امری ضروری ولی گسترده میباشد و تعادل و هماهنگی پایدار بین این دو میتواند اصولی خاص جهت طراحی پایدار در معماری پایدار امروزه به وجود آورد و با این امر میتواند در دنیای ماشینآلات و آلودگی صوتی امروزه، به آرامش بشر کمک نماید.
مهندس پژمان محمدی نایبرئیس انجمن انبوهسازان مسکن وساختمان استان همدان