طبیعت، محیط زیست، معدن .... کلماتی که این روزها ذهن هر دوستدار طبیعتی را که حتی برای چند ساعت هم گذرش به دماند کوه خورده باشد را درگیر خود کرده...
فعالیت معدن کاران برای استخراج پوکه... پوکه معدنی... این روزها ارتفاعات پایین تر از 4هزار متری کوه دماوند، شاهد فعالیتهای توسعهای در حد چرای دام و برداشت پوکه معدنی است. با وجود اینکه محیط زیست، فرمانداری، وزارت صنعت معدن و تجارت و منابع طبیعی(به عنوان متولی ارتفاعات پایین تر از 4 هزار متری)؛ مخالف ادامه برداشت های 8 پوکه معدنی موجود در محدوده مذکور هستند، اما جالب است که چرا تاکنون موفق به جلوگیری از اقدامات مخرب این معادن در دامنه کوه دماوند و توقف آنها نشدهاند.
طبق قانون معادن؛ هر معدن کاوی که شروع به اکتشاف و برداشت کند، میتواند تا آخر عمر معدن، به بهرهبرداری ادامه دهد، ولی سوال اینجاست که به چه قیمتی کل عرصه طبیعت، باید در جهت رسیدن به منافع اقتصادی به سمت نابودی کشانده شود؟ به چه قیمتی با احداث جاده ها و گذر آن از حاشیه مناطق مسکونی که منجر به بروز گردوغبار می شود، طبیعت و ساکنان آن حوالی را مورد رنجش قرار میدهند؟
عامری، رئیس گروه پارکهای ملی و آثار طبیعی ملی سازمان حفاظت و محیط زیست، در این باره گفت: "برداشت منسوخ شده پوکه های معدنی، مرگ تدریجی کوه پر صلابت دماوند را رقم زده است."
وی در خصوص دلیل ناتوانی صنعت، معدن و تجارت در برابر توقف فعالیت معادن گفت: "به علت ضعف موجود در قانون معادن، معدن دار با شکایت و اخذ رأی دادگاه یا دیوان عدالت، خسارت های ناشی از هزینه های اکتشاف و بهره برداری (هزینه نگهبان، حمل و نقل، ماشین های سنگین، برداشت ماده معدنی و غیره) تمام مدت فعالیت خود را دریافت خواهد کرد، که از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست."
رئیس گروه پارکهای ملی و آثار طبیعی ملی سازمان حفاظت و محیط زیست درباره دومین خلاء موجود در قانون معادن بیان داشت: "با اینکه معادن، سالانه با اکتشافات و بهره برداری های میلیارد تومانی مواجه هستند، اما به طور مستقیم، ریالی صرف هزینه ترمیم و بازسازی طبیعت تخریب شده ناشی از فعالیت خود نمی کنند."
از نظر توپوگرافی؛ اگر عرصهای از قله دماوند دست خوش تغییر قرار گیرد، علاوه بر اینکه نقطه مذکور تخریب میشود وسعت بسیار زیا دی نیز به تبع این رخداد تلخ ، به تدریج از بین خواهد رفت. نخستین اقدام از شروع فعالیت یک معدن کاوی، احداث جاده است و با احداث جاده دسترسی گرد و غبار ناشی از حرکت کامیونها گسترش، آلودگی صوتی به پا خواسته از انفجارات افزایش و ریزش سنگ ریزههای کوهها به سمت مناطق مسکونی پایین دست بیشتر می شود و این خود ضربه سنگینی برای محیط زیست دماوند وارد میکند.
باتوجه به وجود گونه منحصر به فرد گون در ارتفاعات کوه دماوند و ممنوع القطع بودن آنها، فعالیت معادن، منجر به نابودی پوشش گیاهی گون می شود که برداشت آن بدون مجوز، غیرقانونی بوده و این اقدام پیگیری و برخورد قضائی رابه دنبال خواهد داشت.
عامری با بیان اینکه چشمههای معدنی متفاوتی در اطراف کوه دماوند وجود دارد،تصریح کرد: "احداث معدن نه تنها باعث بر هم خوردن چشم انداز منطقه، بلکه منجر به آلودگی چشمههای معدنی و انتقال این مشکل به سر چشمههای اصلی آب شرب در روستا و شهرهای پایین دست میشود."
اما با تمام این صحبت ها و مشکلات ناشی از این معدن کاوی ها و عدم توقف آنها سؤال اینجاست که واقعا پوکه معدنی برای ساخت ویلا و ساختمان آنقدر ارزش دارد که ذره ذره از وجود دماوند استوار کم کنیم تا دیوارهای یک ویلا بالا برود؟