زهرا داستانی: کمیته امداد امام خمینی (ره) به اندازه انقلاب عمر دارد. کمیتهای که به دستور بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) در ۱۴ اسفند ۱۳۵۷ برای پشتیبانی از محرومان و مستضعفان و خودکفا کردن آنها تأسیس شد. حالا نزدیک به 39 سال از آن زمان میگذرد و این کمیته در تمامی استانهای ایران شعبه دارد تا حامی نیازمندان باشد. تهران به عنوان یکی از استانهایی که بیشترین مهاجر را دارد، فقر و شکاف طبقاتی بیشتری را نیز نسبت به سایر استانها شاهد است.
درباره عملکرد کمیته امداد امام خمینی (ره) و برخی شبهات با محسن ولیئی، مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) استان تهران در غرفه گروه رسانهای خبر در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید؛
در تهران به عنوان بالاترین تراکم جمعیتی در ایران چقدر کمک مردمی جمع میشود؟
استان تهران کمترین میزان جمعیت تحت پوشش در کمیته امداد امام خمینی (ره) را نسبت به جمعیت استان دارد. در برخی از نقاط مانند بشاگرد 60 درصد افراد تحت پوشش کمیته امداد هستند و در برخی دیگر از نقاط مانند استان تهران کمترین تراکم جمعیتی تحت پوشش این کمیته قرار دارند. اما در کل کمتر از یک درصد از استان تهران تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار دارند.
وضع مردم تهران خوب است؟
چون مردم کمتر برخوردار استان تهران عمدتا دوست ندارند که تحت پوشش کمیته امداد قرار گیرند و علاقهمند هستند از خدمات موردی کمیته مانند جهیزیه استفاده کنند، تلاش کمیته امداد نیز بر این است که خدمات موردی خود را در استان تهران افزایش دهد.
چند نفر در استان تهران تحت پوشش کمیته قرار دارند؟
400 هزار نفر در مجموعه کمیته امداد استان تهران از خدمات این کمیته در حال استفاده هستند. با تلاش بسیار خوبی که همشهریان عزیزمان در استان تهران انجام دادهاند بیشترین میزان کمک را در کل کشور در استان تهران نسبت به جمعیت داشتهایم.
میزان کمکهای مردمی به کمیته امداد چقدر بوده است؟
نزدیک به 108 هزار بانی یتیم و محسنین در استان داریم که 50 درصد آنها در طرح اکرام و 50 درصد دیگر در قالب طرح محسنین در حال فعالیت هستند. نزدیک به 20 میلیارد تومان صدقات این بانیان است که در 6 ماه اول سال 96 پرداخت شده است.
پس درآمد کمیته امداد از کمکهای مردمی در 6 ماه نخست سال 20 میلیارد تومان بوده است. برخی مردم با شنیدن ارقام درآمد کمیته امداد می پرسند چرا فقر ریشه کن نمیشود؟
اگر این 20 میلیارد تومان را به جمعیت مستمری بگیران کمیته امداد در تهران تقسیم کنیم تقریبا ماهانه به هر نفر 33 هزار تومان و روزانه به هر نفر کمی بیش از هزار تومان میرسد. گرچه رقم 20 میلیارد تومان رقم بزرگی به نظر میرسد ولی در عمل وقتی بین جامعه هدف تحت پوشش کمیته امداد تقسیم میشود رقم آنچنانی بدست نمیآید. بنابراین برخی از شبهاتی وجود دارد که چرا این 20 هزار میلیارد تومان فقر زدایی نمیکند؟ دلیل این است که فقر در کل کشور وجود دارد و ما نزدیک به 15 تا 20 میلیون نفر فقیر داریم که نیازمند حمایت دستگاههای حمایتی هستند. بنابراین رقم کمکهای مردمی دربرابر نیازمندان قابل توجه نیست. البته دولت و مجلس و مردم تا آنجایی که امکان پذیر بوده کمک کردهاند و ما نیز سپاسگزار آنها هستیم.
سایر کمکهای مالی کمیته امداد از چه طریقی جمع آوری میشود و مجموع کمکهای چقدر بودهاست؟
امسال 38 میلیارد و 300 میلیون کمک توسط طرح اکرام و محسنین و 6 میلیارد تومان نیز از طریق کمکهای مردمی جمعآوری شده است. همچنین حامیان نزدیک به 18 میلیارد تومان را در صندوق قرض الحسنه امداد و ولایت سپردهگذاری کردند که ما از طریق آنها به نیازمندان وام میدهیم. چند میلیارد تومان نیز کمکهای کالایی بوده که در مجموع نزدیک به 80 میلیارد تومان در سطح استان کمک دریافت کردهایم.
آیا کمیته امداد امام خمینی (ره) کمک مالی به کشورهای دیگر دارد؟
هیچ گونه وجهی از طریق کمیته امداد به خارج از کشور منتقل نمیشود، به غیر از هلال احمر که ممکن است ماموریتهایی در جاهای مختلفی از جهان داشته باشد.
از آنجایی که شما در کمیته امداد امام خمینی (ره) افراد نیازمند را تحت پوشش و حمایت مالی خود قرار میدهید، قطعا بررسیهایی نیز درباره سطح فقر در تهران انجام دادهاید. سطح فقر در تهران چقدر برآورد میشود؟
کار شناسایی افراد فقیر و معرفی آنها برعهده کمیته امداد نیست اما کمک به نیازمندانی که به این کمیته معرفی میشوند یا خود اظهاری میکنند در شرح وظایف کمیته وجود دارد. برآوردی که وجود دارد این است که در استان تهران نزدیک به یک میلیون نفر فقیر نیازمند وجود دارد که 3 هزار خیریهها رسمی و غیر رسمی و کمیته امداد از آنها حمایت میکنند.
از وجود 3 هزار خیریه رسمی و غیر رسمی در تهران صحبت کردید. یکی از آفتهایی که در سالهای اخیر خیریهها را نشانه گرفته، به وجود آمدن خیریههای کلاهبردار بوده است. آیا ساز و کاری برای نظارت روی خیریهها دارید؟
براساس بند 6 اساسنامهای کمیته امداد که در سال 94 به تصویب مقام معظم رهبری رسیده، اشارهای به این شده است که یکی از تکالیف کمیته امداد ساماندهی و نظارت بر کار خیریهها است. اما این کار نیازمند طرح در مجلس دارد که کمیته در حال پیگیری آن از طریق مجاری قانونی است. در شهرستان ری در استان تهران به صورت نمونه کار جمعی را با فرمانداری، کمیته امداد و بهزیستی و سایر دستگاههای متولی انجام دادهایم که برخی از خیریههایی که در شهرستان ری بودند و وجود خارجی نداشتند، شناسایی شدند. یکی از خیریهها نزدیک به 700 میلیون تومان در حساب خود داشت اما یک مددجو را نیز تحت پوشش خود قرار نداده بود. خوشبختانه با همکاری ناجا و فرمانداری این خیریهها تعطیل شدند. بالا رفتن آگاهی مردم در این زمینه بسیار مهم است. مردم باید کمکهای مالی خود را به خیریههایی که دارای مجوز ثبت هستند و عملکرد شفافی دارند، واریز کنند.
آیا کمیته امداد امام خمینی به عنوان یکی از سازمانهای رسمی کمک به نیازمندان از کمکهای مردمی برای کارهای تشکیلاتی خود استفاده میکند؟
کمیته امداد مطرح میکند که نزدیک به 3 میلیارد تومان ماهیانه برای مستمری مددجویان پرداخت میکند و در برنامه دارد که امسال 400 مسکن برای نیازمندان بسازد و 3500 جهزیه با قیمت 5 میلیون تومان برای نیازمندان تهیه میکند. عملکرد کمیته امداد شفاف است و ریالی از این پولها را برای کارهای تشکیلاتی کمیته مصرف نمیکند.
تامین مسکن نیازمندان در کمیته امداد به کجا رسید؟
طی توافق اولیهای که با وزارت مسکن و شهرسازی انجام شده، کمیته امداد مسکن مهری برای نیازمندان در نظر گرفته است. در استان تهران در حال تهیه لیستی از متقاضیان هستیم که در ماههای آینده آن را اعلام میکنیم.
یکی از سوالهایی که برای بسیاری از مردم وجود دارد این است که اگر با موردی که نیازمند حمایت کمیته امداد بود برخورد کردند، از چه طریقی میتوانند کمیته را از وجود او با خبر کنند؟
اگر فقری در سطح شهر دیده شده برای سامان دهی به او باید با اورژانس اجتماعی ۱۲۳ تماس گرفته شود اما اگر نیازمندی وجود داشت که نیازمند آن بود که تحت پوشش کمیته قرار گیرد با تماس با سامانه صابر کمیته امداد شماره ۷۳۵۵ را از وجود او با خبر کنید.