هشدار معاون بهداشتی علوم پزشکی در مورد استفاده از قارچ ها
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد، گفت: اکثر موارد مسمومیت‌های گزارش‌شده با قارچ‌های سمی به علت مصرف تصادفی گونه‌های سمی قارچ به‌جای گونه‌های خوراکی آن است.
به گزارش تابناک کهگیلویه و بویراحمد به نقل از روابط عمومی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، ابراهیم نعیمی افزود: این مسمومیت بیشتر در افرادی که در فصول رویش قارچ‌ها در نیمه دوم بهار در کوه های استان و حتی زمین های کشاورزی نسبت به جمع‌آوری گونه‌های سمی قارچ به‌زعم خوراکی بودن آن‌ها اقدام می‌کنند، مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به علائم مسمومیت با قارچ‌های سمی اذعان داشت: مسمومیت بر اثر مصرف قارچ‌های سمی دارای طیف وسیعی از علائم و نشانه‌های بالینی بر اساس شدت است که به‌صورت بروز اختلالات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، دردهای شکمی، زردی چشم و یرقان دیده شده و از لحاظ اختلالات متابولیک سبب کاهش قند خون، اختلالات هورمون‌های تیروئیدی و اختلالات عصبی منجر به تشنج، بی‌قراری، توهم و اختلالات کلیوی می‌شود.
وی تصریح کرد: بروز علائم مسمومیت استفاده از قارچ های سمی بعد از 6 الی7 ساعت نمایان می شود و نشانه‌های اولیه مسمومیت‌های تأخیری بیشتر از 6 الی 12 ساعت بعد از مصرف قارچ سمی آغاز شده و باگذشت زمان پیشرفت کرده و ممکن است در طی 2 تا 6 روز بعد باعث مرگ شود.
وی ابراز داشت: خوشبختانه در بیش از نیمی از موارد مسمومیت‌های قارچی، شدت مسمومیت خفیف بوده و علایم و نشانه‌های بالینی در مسموم خودبه‌خود محدود شده و با این وجود، برخی از گونه‌های قارچ‌های سمی قادر به ایجاد مسمومیت‌های شدید بوده و در صورت عدم درمان مناسب می‌توانند کشنده باشند.
نعیمی خاطرنشان کرد: رویش گونه‌های مختلف قارچ‌های سمی در کشور ما که به‌صورت خود رو به ویژه در نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جنگلی در استان ما وجود دارند، سبب شده که هرساله گزارش‌هایی به‌صورت موردی از مسمومیت‌های انفرادی و یا جمعی به‌ویژه در اوایل بهار بین افرادی که به علت ناآگاهی و باهدف تهیه و مصرف خوراکی قارچ‌ها اقدام به جمع‌آوری قارچ‌های خودرو از نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جنگلی نموده اند و بعد از مصرف آن‌ها دچار مسمومیت می‌شوند ارائه شود.
پیشگیری از مسمومیت‌های ناشی از قارچ‌های سمی
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان ادامه داد: از مصرف قارچ‌های خودرو و یا جمع‌آوری‌شده توسط افراد عادی و یا قارچ‌هایی که به‌صورت فله‌ای عرضه می‌شوند، خودداری کنید و تنها قارچ‌هایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته بندی‌های دارای مجوزهای سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و پزشکی می‌باشند، مصرف نمایید.
نعیمی گفت: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه‌شناسی امکان‌پذیر است.
وی افزود: بنابراین به توصیه‌های برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید و مصرف قارچ‌ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی نشان‌دهنده غیر سمی بودن قارچ برای انسان نیست.
وی اذعان داشت: برخی از روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست و هرگز قارچ‌ها را به‌صورت خام و به مقدار زیاد مصرف نکنید.
رئیس مرکز بهداشت استان در ادامه نیز ابراز کرد: هرچند در برخی موارد حرارت، برخی از مواد سمی موجود در قارچ‌ها را از بین می‌برد، با این‌وجود برخی از سموم موجود در قارچ‌ها مقاوم به گرما بوده و در اثر فرآیندهای آماده‌سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، و بخارپز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ نیست.
وی یادآور شد: در صورت بروز علائم و نشانه‌های گوارشی به‌صورت تأخیری (12-5 ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ)، هر چه سریع‌تر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی سم‌شناسی بالینی و مسمومیت‌ها منتقل کرده و همچنین انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی امکان درمان موفقیت‌آمیز را افزایش می‌دهد و هرگونه تأخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود.
نعیمی افزود: در این موقع از سال اطلاع رسانی نحوه تشخیص قارچ های سمی برای آگاهی مردم مدام صورت گرفته که تقاضا داریم از مردم عزیز با مشاهده علائم و نشانه‌های بالینی اولیه به‌ویژه از نوع تأخیری در فردی باسابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل نمایید.
وی در پایان خاطر نشان کرد: در صورت امکان، نمونه باقی‌مانده قارچ مصرف‌شده توسط بیمار را نیز برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید
به گزارش تابناک کهگیلویه و بویراحمد به نقل از روابط عمومی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، ابراهیم نعیمی افزود: این مسمومیت بیشتر در افرادی که در فصول رویش قارچ‌ها در نیمه دوم بهار در کوه های استان و حتی زمین های کشاورزی نسبت به جمع‌آوری گونه‌های سمی قارچ به‌زعم خوراکی بودن آن‌ها اقدام می‌کنند، مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به علائم مسمومیت با قارچ‌های سمی اذعان داشت: مسمومیت بر اثر مصرف قارچ‌های سمی دارای طیف وسیعی از علائم و نشانه‌های بالینی بر اساس شدت است که به‌صورت بروز اختلالات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، دردهای شکمی، زردی چشم و یرقان دیده شده و از لحاظ اختلالات متابولیک سبب کاهش قند خون، اختلالات هورمون‌های تیروئیدی و اختلالات عصبی منجر به تشنج، بی‌قراری، توهم و اختلالات کلیوی می‌شود.
وی تصریح کرد: بروز علائم مسمومیت استفاده از قارچ های سمی بعد از 6 الی7 ساعت نمایان می شود و نشانه‌های اولیه مسمومیت‌های تأخیری بیشتر از 6 الی 12 ساعت بعد از مصرف قارچ سمی آغاز شده و باگذشت زمان پیشرفت کرده و ممکن است در طی 2 تا 6 روز بعد باعث مرگ شود.
وی ابراز داشت: خوشبختانه در بیش از نیمی از موارد مسمومیت‌های قارچی، شدت مسمومیت خفیف بوده و علایم و نشانه‌های بالینی در مسموم خودبه‌خود محدود شده و با این وجود، برخی از گونه‌های قارچ‌های سمی قادر به ایجاد مسمومیت‌های شدید بوده و در صورت عدم درمان مناسب می‌توانند کشنده باشند.
نعیمی خاطرنشان کرد: رویش گونه‌های مختلف قارچ‌های سمی در کشور ما که به‌صورت خود رو به ویژه در نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جنگلی در استان ما وجود دارند، سبب شده که هرساله گزارش‌هایی به‌صورت موردی از مسمومیت‌های انفرادی و یا جمعی به‌ویژه در اوایل بهار بین افرادی که به علت ناآگاهی و باهدف تهیه و مصرف خوراکی قارچ‌ها اقدام به جمع‌آوری قارچ‌های خودرو از نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جنگلی نموده اند و بعد از مصرف آن‌ها دچار مسمومیت می‌شوند ارائه شود.
پیشگیری از مسمومیت‌های ناشی از قارچ‌های سمی
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان ادامه داد: از مصرف قارچ‌های خودرو و یا جمع‌آوری‌شده توسط افراد عادی و یا قارچ‌هایی که به‌صورت فله‌ای عرضه می‌شوند، خودداری کنید و تنها قارچ‌هایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته بندی‌های دارای مجوزهای سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و پزشکی می‌باشند، مصرف نمایید.
نعیمی گفت: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه‌شناسی امکان‌پذیر است.
وی افزود: بنابراین به توصیه‌های برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید و مصرف قارچ‌ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی نشان‌دهنده غیر سمی بودن قارچ برای انسان نیست.
وی اذعان داشت: برخی از روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست و هرگز قارچ‌ها را به‌صورت خام و به مقدار زیاد مصرف نکنید.
رئیس مرکز بهداشت استان در ادامه نیز ابراز کرد: هرچند در برخی موارد حرارت، برخی از مواد سمی موجود در قارچ‌ها را از بین می‌برد، با این‌وجود برخی از سموم موجود در قارچ‌ها مقاوم به گرما بوده و در اثر فرآیندهای آماده‌سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، و بخارپز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ نیست.
وی یادآور شد: در صورت بروز علائم و نشانه‌های گوارشی به‌صورت تأخیری (12-5 ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ)، هر چه سریع‌تر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی سم‌شناسی بالینی و مسمومیت‌ها منتقل کرده و همچنین انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی امکان درمان موفقیت‌آمیز را افزایش می‌دهد و هرگونه تأخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود.
نعیمی افزود: در این موقع از سال اطلاع رسانی نحوه تشخیص قارچ های سمی برای آگاهی مردم مدام صورت گرفته که تقاضا داریم از مردم عزیز با مشاهده علائم و نشانه‌های بالینی اولیه به‌ویژه از نوع تأخیری در فردی باسابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل نمایید.
وی در پایان خاطر نشان کرد: در صورت امکان، نمونه باقی‌مانده قارچ مصرف‌شده توسط بیمار را نیز برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید
