نعمت احمدی حقوقدان در یادداشتی در روزنامه آرمان، نوشته است: طی این مدت مقامات عالیرتبه کشور مطرح کردهاند که هیچگونه مذاکرهای با ترامپ بیمنطق و افراطی امکانپذیر نیست. ترامپ دنبال آن است که با این بازی به افکار عمومی نشان دهد که ایران به پیشنهاد گفتوگو پاسخ نمیدهد. از روز اول ترامپ مطرح کرده است که آمریکا از توافق هستهای خارج میشود چون این توافق (برجام)، توافق بسیار بدی است و ایران باید بار دیگر پای میز مذاکره با آمریکا نشسته تا به یک توافق بهتر برسیم. البته این ادعای ترامپ است.
میان مواضع اولیه و کنونی ترامپ تفاوت آنچنانی وجود ندارد. ترامپ از روز اول همین مساله را مطرح کرده اما این پمپئو وزیر خارجه و جان بولتون مشاور امنیت ملی ایالات متحده بودهاند که برای ایران شروط مختلفی را مطرح کردهاند. در داخل آمریکا بهرغم برخی از تحلیلها ترامپ وضعیت نسبتا قابل قبولی دارد. شرایط ترامپ بهگونهای است که محبوبیتش خیلی پایین نیست. اما مواضعی که از ترامپ دیده میشود جامعه هدفش بیشتر بیرون آمریکا است.
ترامپ بهعنوان رئیسجمهور ایالات متحده با سه مساله اساسی دست به گریبان است: اول ایران، دوم ونزوئلا و سوم کره شمالی. در خصوص ونزوئلا همانگونه که همگان میدانند مساله و آینده این کشور در هالهای از ابهام قرار دارد. همچنین در خصوص مساله کرهشمالی نیز بعد از دو دور مذاکرات نتیجهای حاصل نشد. مساله ایران نیز برای واشنگتن بسیار مهم است. واشنگتن در خصوص ایران یک بازی را با افکارعمومی جهانی آغاز کرده است. هدف بازی ترامپ این است که از یکسو تهران را فراری از گفتوگو نشان داده و از سوی دیگر بهدنبال تحریک ایران است. کما اینکه پس از طرح مهلت 60 روزه توسط ایران ترامپ بهدنبال آن است که به نوعی تهران را در یک بازی از پیش طراحیشده قرار داده تا بدین وسیله اروپا را علیه ایران شورانده و در درجه دوم اتحادیه اروپا را با خودش ضد تهران همراه کند.
دنیای امروز آنچنان بههمپیوسته بوده و آمریکا آنچنان در سیستم اقتصادی دنیا حضور دارد عملا برجام به یک کلاف سردرگمی مبدل گشته و اروپا با ایجاد سازوکار مالی (اینستکس) حرکتی در برابر یکجانبهگرایی ایالات متحده انجام نداده است. بهنظر نمیرسد اگر دو سال هم بگذرد آنها بتوانند کاری از پیش ببرند. اراده دولتها در تحریمهای آمریکاییها شرط نیست بلکه این اراده شرکتها بوده که شرط است. شاید فرانسه، انگلیس و یا آلمان در پی گسترش مبادلات اقتصادی با تهران باشند اما این شرکتها هستند که باید با ایران وارد مبادلات اقتصادی شوند، در حالیکه این شرکتها حاضر نیستند با آمریکاییها وارد چالش شوند. آمریکاییها دنبال آن هستند که تهران را در شرایطی قرار دهند که از برجام خارج شود. با خروج ایران از توافق هستهای، پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد فرستاده، قطعنامه 2231 بلااثر شده و شش قطعنامه قبلی اعاده شود. ترامپ دنبال آن است که در بازی شطرنجی که آغاز شده تهران را کیشومات کند. با رویکرد درست دولتمردان کشور میتوانیم از این مرحله عبور کرده و در دام ترامپ گرفتار نشویم.
* منبع: روزنامه آرمان