اگر افراد در خانوادهای خود دارای ارتباطی صمیمی باشد و به دنبال آن حرمت‌های اخلاقی و رفتاری را در محیط زندگی خود حفظ کنند بسیاری از مشکلات جامعه حل خواهد شد. در این بین چیزی که شاید کمتر به آن پرداخته شده تأثیر غذا و تغذیه بر رفتار و خلق و خوی انسان‌هاست.
از هفت هزار سال قبل طبیبان ایرانی بر تأثیر غذا بر نوع رفتار انسان تأکید داشتند و در چند سال گذشته این دیدگاه توسعه پیدا کرده است.
در این رابطه به سراغ دکتر حمیده خرم‌پژوه دستیار تخصصی طب سنتی رفتیم و نظر ایشان را درباره تأثیر تغذیه بر گرایش به جرم پرسیدیم.
دکتر خرم‌پژوه در پاسخ به این سؤال که نقش تغذیه در خلق و خوی هر فرد چقدر است گفت: در مکتب طب سنتی ایران، غذا به عنوان یکی از عوامل اصلی سلامتی مورد توجه قرار گرفته است و یکی از شروط شش گانه حفظ سلامتی جسمی و روحی و در بسیاری از موارد نقش اصلی در درمان بیماری‌ها را دارد.
وی ادامه داد: براساس آموزه‌های طب سنتی، انسانها با یکدیگر تفاوت مزاجی و ساختاری دارند. بنابراین لازم است براساس تشخیص مزاج و توجه کامل به ویژگی‌های ساختاری هر فرد برای وی تدبیر غذایی مناسب را تجویز نمود. غذاها علاوه بر اینکه ماده مصرفی سوخت و ساز بدن هستند با توجه به کیفیت مزاجی خود بر اعضای مختلف بدن می‌توانند اثرات مثبت و یا منفی به جای بگذارند و جسم و روان فرد را تحت تأثیر قراردهند. غذا بعد از ورود به بدن به ماده‌ای به نام خلط تبدیل می‌شود و از اخلاط، اعضا و افعال بدن ایجاد می‌گردد. از هر نوع غذا، چهار نوع خلط دم، بلعم، سودا و صفرا به مقادیر مختلف ایجاد می‌گردد و برآیند این اخلاط مزاج غذا را به وجود می‌آورد.
دکتر خرم‌پژوه گفت: افراط در مصرف یک نوع غذای خاص یا استفاده از غذاهای بدهضم که خلط فاسد ایجاد می‌کنند مزاج فرد را از حالت طبیعی خارج کرده و ایجاد بیماری می‌نماید.
با توجه به اینکه نتیجه مصرف غذا افعال فرد است پس نوع غذا می‌تواند علاوه بر تأثیر روی سلامتی و بیماری، روحیات و رفتارهای اجتماعی فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
وی افزود: به طور مثال افرادی که مزاج گرم و خشک دارند تحریک‌پذیرتر و زود خشم هستند و با خوردن غذاهای گرم و خشک مثل فلفل و زنجبیل و خردل و ... احتمال پرخاشگری و عصبانیت در آنها بیشتر است. یا افراد سرد و خشک با خوردن غذاهای سودازا مثل انواع فست‌فودها، بادمجان، عدس و گوشت گاو و ... دچار بدبینی، ترس، وسواس و علائم افسردگی می‌شوند.
دکتر خرم‌پژوه ادامه داد: افراط در خوردن غذاهایی که مزاج سرد و تر دارند مانند چیپس و پفک و ماست و پنیر و ... کند فهمی و کسلی ایجاد می‌کند.
وی با اشاره به ضررهای بی‌اندازه انواع فست‌فودها و ابرازتأسف از علاقه بسیاری از کودکان به این گروه خوراکی‌ها افزود: از سوی دیگر کیفیت خلط ایجاد شده توسط غذا نیز مهم می‌باشد. گاهی اوقات خلط ایجاد شده کیفیت بدی داشته و اصطلاحاً فاسد می‌باشد و به مصرف بدن نرسیده و عامل ایجاد بیماریهای جسمی و روحی و روانی می‌گردد. مثل سوسیس، کالباس، قارچ، پنیر کهنه، نان تخمیر نشده و ...
دکتر خرم‌پژوه در پایان گفت: نتیجه اینکه تعدیل در نوع غذا براساس کیفیت غذا و مزاج آن می‌تواند تأثیر چشم‌گیری بر رفتارهای اخلاقی- اجتماعی افراد داشته باشد و می‌توان با کمک تدابیر غذایی که در مکتب غنی طب ایرانی گفته شده است بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری را که منجر به جرم و جنایت در جامعه می‌گردد و کم و اصلاح نمود.
هما خانی زارع- تابناک خراسان رضوی
