پس از گذشت 3 ماه از اجرای برجام، ایران و
گروه 1+5 گروه کاری ویژه تضمین اجرای لغو تحریم ها را تشکیل دادند. این،
دستاورد سومین کمیسیون مشترک برجام بود که در سطح وزیران امور خارجه ایران و
پنج بعلاوه یک درهتل کوبورگ وین برگزار شد.
ریاست
هیئت ایرانی مذاکرات دیروز وین بر عهده سیدعباس عراقچی بود و کارشناسان
وزارت خارجه؛ بانک مرکزی و سازمان انرژی اتمی در ترکیب هیئت ایران حضور
داشتند.
البته
کم و کیف اجرای درست برجام و لغو تحریم ها بجز در وین، در نیویورک هم طی
دو روز گذشته پیگیری شد. در کنار پیگیری برجام و عدم تعهد طرف غربی در لغو
تحریم ها، ،کشاکش آمریکا با ایران با حکم دیوانعالی این کشور هم بالا گرفته
است.
مقامات ایران هم گفتند حکم دیوانعالی امریکا ، دستبرد به اموال ملت ایران است.
حدود
سه ماه است که از زمان اجرای تعهدات غربیها در برجام، و رفع تحریمهای هسته
ای ایران گذشته است، اما امریکا همچنان سنگ اندازی می کند. آمریکا در همین
مدت، به بهانه هایی غیر از هسته ای، هم تحریم جدید علیه ایران وضع کرد و
هم به بهانه واهی حمایت ایران از تروریسم، اموال بلوکه شده ایران را مصادره
کرده است.
آمریکا علاوه بر اینها، در پشت پرده، شرکتهای خارجی را می ترساند که مبادا با ایران وارد مبادله اقتصادی شوند.
اشتفان
وایل، نخست وزیر ایالت نیدرزاکسن آلمان که چند روز پیش به همراه یک هیات
سی نفره اقتصادی و علمی به تهران سفر کرد، این موضوع را تایید می کند.
نخست
وزیر ایالت نیدرزاکسن آلمان گفت:" تقریبا از سوی بسیاری از شرکتهای آلمانی
شکایتهایی شنیده ام که هنوز مشکل آنها در انجام تراکنش های مالی با طرفهای
ایرانی اشان حل و فصل نشده است. درست است این یک مثال است اما به طور حتم،
حصول پرداختهای مالی، شرطی اجتناب ناپذیر در انجام مناسبات جدید با ایران
است. علت اصلی رفع نشدن این مشکل تا این زمان آن است که بانکهای آلمانی
همچنان نگرانند مبادا معاملاتشان با ایران از طرف دولت آمریکا برایشان
پیامدهای منفی دربرداشته باشد."
روزنامه نیوریورک تایمز هم نوشته: در پشت صحنه توافق هسته ای، آمریکا همچنان مانع اصلی دادو ستد اروپاییها با ایران است.
این
روزنامه آمریکایی نوشته بانکهای اروپایی که نگران تحریم های جدید واشنگتن
علیه ایران به علت برنامه موشکی و اتهامات مربوط به حمایت این کشور از
تروریسم هستند، از پشتیبانی مالی قراردادها خودداری می کنند.
ماریت
ساکی رئیس هیات پارلمان اروپا در روابط با آمریکا هم گفته است: اروپا
گروگان سیاست آمریکاست. ما با هم توافق را به نتیجه رساندیم اما حالا
آمریکا مانع اجرای آن می شود.
همین سنگ اندازیهای آمریکاست که دو هیات ایرانی را یکی روانه نیویورک و یکی روانه وین کرد.
آقای
عراقچی با هیاتی از دستگاههای مختلف درگیر در بحث برجام ازجمله بانک مرکزی
و سازمان انرژی اتمی به وین رفت تا رفع تحریمها را از 5+1 پیگیری کند که
نتیجه آن، همان شد که آقای بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران
اعلام کرد. وی گفت: ایران و گروه 1+5 گروه کاری ویژه تضمین اجرای لغو تحریم
ها را تشکیل دادند.
وزیر
امور خارجه کشورمان هم دوباره دیشب در نیویورک با همتای امریکاییش دیدار
کرد.پس از آن هم نشست مشترک وزرای خارجه ایران و آمریکا در نیویورک برگزار
شد.
جان
کری بازهم وعده داد: آمریکا سد راه تجارت قانونی با ایران نخواهد شد؛
اختلاف با ایران در موضوعات دیگر باید موضوع بحث‌های آتی باشد.
محمد
جواد ظریف هم گفت: امیدوارم اظهارات «کری» نگرانی بانکهای خارجی درباره
مبادله با ایران را رفع کند؛ برجام باید شالوده‌ای برای حل مسائل
بین‌المللی باشد.
در این میان اما،
از برجام چیزی نگذشته است که امریکاییها به اموال توقیف شده ایران در سیتی
بانک به بهانه حمایت ایران از حمله سی وسال پیش به مقر تفنگداران امریکایی
در بیروت دستبرد زدند.
دیوانعالی آمریکا حکم داده دو میلیارد دلار از اموال ایارن به خانواده قربانیان آن حمله غرامت داده شود.
ظریف گفت: با رویه ای که امریکاییها در پیش گرفته اند اکنون نوبت برخورد قاطع تر حقوقی و سیاسی از جانب ایران است.
دکتر
کاوه افراسیابی استاد علوم سیاسی دانشگاه بوستون هم در این باره گفت: " در
این شرایط، کاری که ایران باید انجام بدهد این است که به محاکم و مراجع
قضائی بین المللی مراجعه کند و در این خصوص کاری انجام دهد تا مانع از
مصادره غیرقانونی 2 میلیارد دلار از اموال ایران در آمریکا شود."
در
عین پررویی غربی ها در عدم لغو تحریم ها، این روزها رفت و آمد شرکت ها و
سرمایه گذاران غربی، بیانگر تلاش غرب و اتحادیه اروپا برای حضور در بازار
ایران و کاهش یکه‌تازی شرکتهای شرقی در اقتصاد ایران است.
در
این میان، رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز هفته گذشته در راس هیئتی اقتصادی
برای شرکت در نشست مشترک بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به آمریکا سفر
کرد و با مقامات اقتصادی این کشور از جمله جک لیو وزیر خزانه داری آمریکا
دیدار و گفتگو کرد.
سیف، در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ در خصوص توافق هسته ای گفته است، توافق
هسته‌ای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است.
آقای
سیف با اشاره به اینکه سه ماه پس از اجرای شدن برجام، ایران توان دستیابی
به 100 میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را ندارد اذعان
داشته است: ایران برای پرداخت صورت‌حساب‌هایش در مبادلات خارجی به دنبال
راهی برای استفاده از دلار است.
وی
در سخنرانی خود تاکید کرد که آمریکا و اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود
براساس توافق هسته‌ای عمل کنند و اقدامات لازم را برای رفع تحریمها در
چارچوب این توافق انجام دهند.
رئیس
بانک مرکزی در ادامه سفر خود با شرکت در جلسه پرسش و پاسخ در نشست شورای
روابط خارجی آمریکا نیز با اشاره به تعلل بانک های اروپایی در برقراری
ارتباط با بانکهای ایرانی گفت: دلیل تعلل بانکهای اروپایی و نداشتن جرات
برای همکاری با بانکهای ایرانی، جریمه‌های آمریکایی است.
وی تصریح کرد: از آمریکا می‌خواهیم اقداماتی را برای برداشته شدن این محدودیت‌ها انجام دهد.
روزنامه
آمریکایی نیویورک‌تایمز هم درسرمقاله خود به موضوع توافق هسته‌ای ایران
پرداخته و نوشته تهران هنوز از مزایای اقتصادی مورد انتظار برجام بهره
نبرده است.
در
ابتدای این سرمقاله آمده است: «ایران از زمان اتمام توافق هسته‌ای با
آمریکا و سایر قدرت‌های جهانی در جولای سال گذشته هنوز از مزایای اقتصادی
مورد انتظارش برخوردار نشده است.»
* دل نباید به غربی ها سپرد
آمریکایی‌ها
در واقع در پشت صحنه با ترساندن شرکت ها و بانکهای بزرگ دنیا تلاش
می‌کنند تا مانع بازگشت این بانک‌ها به روند تجارت با ایران شوند. مقامات
آمریکایی البته در ظاهر هم مدعی می شوند: "آمریکا سد راه تجارت قانونی با
ایران نخواهد شد." همان که جان کری در نشست خبری خود با محمد جواد ظریف در
نیویورک گفت.
البته
پیشتر وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آمریکا با انتشار بیانیه‌هایی اعلام
کرده‌اند اجازه دستیابی ایران به چرخه دلار را نمی‌دهند؛ کنگره این کشور
نیز طرح‌هایی در دست بررسی دارد که دستیابی ایران به چرخه دلار، بویژه 100
میلیارد دلار اموال بلوکه خود را منتفی می‌کند.
موضوعی
که حتی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در سفر اخیر خود به ایران و
در واکنش به آن گفت: مذاکراتی را در سطوح بالا با مقامات امریکایی انجام
داده‌ایم و همچنان در حال مذاکره هستیم و برخی از مشکلات را هم حل
کرده‌ایم، چون ما باید از منافع بانک‌ها و سرمایه گذاران اروپایی دفاع کنیم
تا آنها بتوانند بدون دغدغه کار خود را در ایران آغاز کنند.
یکی
از موضوعات مورد بحث و مهم برای عقد قرارداد تجاری بین کشورها، نقل و
انتقال پول است که از طریق سوئیفت باید انجام شود، اما هنوز بانکهای
اروپایی حاضر به همکاری با ایران از ترس جریمه‌های آمریکا نیستند و این
موضوع همچنان با چالش همراه است.
راضیه رنجبر
خبرنگار خبرگزاری صداوسیما