به گزارش تابناک : بر اساس آمار اين دفتر ، در حالي که ميانگين بارش استان در بهار امسال 92.7 ميلي متر بود ، تبخير آب بيشتر از چهار برابر آن يعني 369.5 ميلي متر ثبت شده است .
همچنين اختلاف بارش بهار سال جاري نسبت به بهار سال گذشته 42.7 کاهش داشت و براي دوره آماري هم کاهش 16.6 درصدي را نشان مي دهد.
همچنين ميزان تبخير آب در بهار سال جاري نسبت به بهار پارسال 8.9 درصد و نسبت به دوره آماري 9.6 درصد افزايش داشته است که مويد خشک شدن فصل بهار در اين استان است .
ميانگين دماي هواي استان هم در فصل بهار امسال 17.4 درجه سانتي گراد بود که اگر چه نسبت به پارسال يک دهم درجه سانتي گراد کاهش دارد ولي نسبت به دوره آماري هفت دهم درجه سانتي گراد افزايش داشته است.
** بهار خشک
کارشناس ارشد مطالعات اقليمي و اقليم دريا و ساحل اداره کل هواشناسي مازندران در باره وضعيت بارندگي بهاري امسال مازندران و افزايش ميزان تبخير گفت : مقدار بارش در فصل بهار سال جاري نسبت به سال گذشته بين 20 تا 67 درصد و نسبت به دوره آماري بين 2 تا 39 درصد کاهش داشته است.
دکتر رحيم يوسفي زاده با بيان اينکه بيشترين کاهش بارش استان در فصل بهار در نواحي شرقي استان رخ داده است ، بيان داشت: شرايط خشکسالي در فصل بهار مازندران بين نرمال تا خشکسالي متوسط است.
وي افزود : تحليل آمارها 6 ماهه استان حکايت از شرايط ميان ترسالي ضعيف تا خشکسالي شديد دارد و آمارهاي 12 ماهه ترسالي شديد تا خشکسالي شديد را نشان مي دهد در حالي که آمارهاي 36 ماهه نشانگر شرايط بين ترسالي متوسط تا خشکسالي شديد است.
بر اساس تحليل هاي کارشناسي هواشناسي ، خشکسالي 1 تا 3 ماهه نشانگر خشکسالي هواشناسي ، 3 تا 12 ماهه خشکسالي کشاورزي و 12 تا 24 ماهه هم نشانگر خشکسالي آب هاي سطحي است.
خشکسالي هاي با مدت دوره بيش از 36 ماه نشانگر خشکسالي هاي اندوخته و تجميع يافته اي است که در بستر طبيعت باقي مانده است. به عبارتي شاخص هاي بلندمدت مي توانند بيانگر انعکاس کلي از شرايط ذخيره آبي مناطق تحت تاثير باشند.
**حرکت گازانبري خشکسالي
يوسفي زاده توضيح داد : براساس شاخص 12 ماهه منتهي به خرداد ماه امسال ، در مجموع حدود 71.8 درصد از مساحت مازندران با شدت هاي مختلف خشکسالي مواجه بوده است به نحوي که 53.3 درصد استان خشکسالي خفيف ، 15.2 درصد خشکسالي متوسط و 3.3 درصد هم خشکسالي شديد را تجربه کرده است .
وي افزود : همچنين در اين مدت 21.5 درصد استان با شرايط نرمال، چهار درصد با ترسالي ضعيف ، 2.3 درصد با ترسالي متوسط و چهار دهم درصد با ترسالي شديد رو به رو بوده است.
کارشناس ارشد مطالعات اقليمي و اقليم دريا و ساحل اداره کل هواشناسي مازندران روند خشکسالي استان در سه دهه اخير يعني از سال 1365 تا 1394 را هم مورد تحليل قرار داد و گفت : بر اساس داده هاي مرکز ملي خشکسالي و با توجه به نمودار و نقشه هاي تهيه شده ، فراواني و شدت وقوع خشکسالي در استان مازندران رو به افزايش است.
وي اظهار داشت : تحليلها نشان مي دهد طي 10 سال اخير نسبت به دورههاي آماري 30 سال گذشته ، شدت و فراواني خشکسالي افزايش پيدا کرده است ، به طوري که طي يک دوره 30 ساله ، 13 سال آن با انواع خشکسالي ، 9 سال با شرايط نرمال و تنها 8 سال با شرايط ترسالي مواجه بوده است.
يوسفي زاده گفت : استان مازندران در 10 سال اخير ، هفت بار انواع خشکسالي ، يک سال تر سالي و 2 سال وضعيت نرمال را تجربه کرده است و طي دوره اخير تعداد دوره هاي نرمال رو به کاهش بوده است.
** مديريت آب ، ضروري ولي ناپيدا
خشکسالي ، يک رويداد و يا واقعه اقليمي است که خصوصيات آن بستگي به مدت ، استمرار ، شدت و وسعت منطقه تحت تاثير و تسلط آن دارد که مي تواند کوتاه و کمتر زيانبخش يا طويل المدت و کشنده باشد.
بدون شک ، خشکسالي يکي از بدترين دشمنان طبيعي زيست انساني به شمار مي آيد که به اعتقاد کارشناسنان ؛ آغاز آن غافلگيرکننده ، پيشرفت آن موذيانه و اثرات آن مي تواند بسيار مخرب باشد و به همين علت هم زلزله خاموش لقب گرفته است.
کارشناسان ، خشکسالي را به خشکسالي هواشناسي ، کشاورزي، هيدرولوژيکي (ذخيره آبهاي سطحي و زيرزميني)و خشکسالي اقتصادي و اجتماعي تقسيم بندي مي کنند.
بسياري معتقدند استان مازندران با تجربه کردن خشکسالي هواشناسي ، وارد خشکسالي کشاورزي شده و بزودي شاهد خشکسالي هيدرولوژيکي خواهد شد.
مازندران از مناطق پربارش ايران است و پراکندگي بارندگي آن در فصول مختلف سال اگر با برنامه ريزي و مديريت آب همراه شود ، مي تواند از روند فزاينده تبخير و خشکسالي جلوگيري کند.
بر اساس آمارهاي رسمي ، توان بالقوه آب مازندران در حد 6 ميليارد و 600ميليون مترمکعب است که از اين مقدار چهار ميليارد و 900ميليون مترمکعب آب هاي سطحي و بقيه آب هاي زيرزميني است.
به طور ميانگين سالانه حدود يک ميليارد و 550ميليون مترمکعب آب در بخش آب هاي سطحي و يک ميليارد و 350ميليون مترمکعب در بخش آب زيرزميني بهره برداري مي شود و بقيه آب سطحي طي سال به صورت هرز به دريا مي ريزد.
تاکنون 2 سد بزرگ شهيد رجايي و البرز و هشت سد کوچک با ظرفيت 324 ميليون مترمکعب و 800 قطعه آببندان با ظرفيت 350 ميليون متر مکعب در مازندران ايجاد شد که مهار آب هاي سطحي توسط سد ها کمتر از 11 درصد است.
با وجود اهميت آب در فعاليت هاي کشاورزي ، به دليل عدم مهار و کنترل اين منبع و نيز يکپارچه نشدن اين اراضي ، بخش مهمي از اراضي کشاورزي مازندران در پاييز و زمستان در وضعيت غرقاب است.
استان مازندران با داشتن 460 هزار هکتار زمين هاي زراعي و باغي سالانه 72 نوع محصول کشاورزي را توليد مي کند که با توليد بيش از 950 هزار تن برنج سفيد ، 2 ميليون و 500 هزار تن مرکبات و 80 هزار تن آبزيان رتبه نخست کشور را دارد.
منبع : مازن آنلاین