یکی از موضوعات چالش برانگیز در دولتهای نهم و دهم بحث مسکن مهر بوده البته تبعات آن دامنگیر دولت یازدهم هم شده است.
طرح مسکن در سال 86 با هدف ساماندهی بازار مسکن و خانه دار کردن اقشار کم در آمد و در قالب اجاره بلند مدت زمین جهت احداث مسکن کلید خورد.
در حالیکه در خلال سالهای 84 تا 91 قیمت ملک در کشور و به خصوص تهران با جهش باور نکردنی و رشد پنج برابری مواجه شده بود و به گفته کارشناسان قیمت هر متر مربع بنای مسکونی در تهران 459 درصد افزایش یافته بود مسکن مهر نه تنها کمکی به آرامش بازار مسکن نکرد که مشکلات عدیده ای برای متقاضیان و دولت یازدهم بجا گذاشت. اکنون نزدیک هشت سال از شروع این طرح ناپخته و نسنجیده می‌گذرد و نتها مشکلات بر طرف نشده بلکه بسیاری از متقاضیان سردرگم و ناراضی هستند.
عده ای هنوز موفق به تحویل خانه خود نشده اند و آنها که تحویل گرفته اند از نبود امکانات و خدمات زیربنایی نظیر آب، گاز، برق و روشنایی عمومی ،عدم جدول بندی ،نبود مهد کودک، مدرسه و دسترسی به شبکه حمل و نقل مناسب شکوه دارند.
ساخت هزاران واحد مسکونی در بیابانهای حاشیه تهران که فرسنگها از امکانات زندگی شهری فاصله داشت با اصرار دولت گذشته بدون کار کارشناسی مردم را گرفتار مشکلات بیشماری کرده و نتیجه ای جز از دست دادن حداقل پس انداز و قسطهای هر ماهه عایدی دیگری برایشان نداشته است.
در حال حاضر واحدهای مسکن مهر بسیار گرانتر از مبلغی که در ابتدا به متقاضیان گفته شده بود به آنها تحویل داده می شود . این در حالی است که سازندگان به بهانه گران شدن مصالح و بالا رفتن تورم از زیر بار بسیاری از تعهدات خود شانه خالی می کنند.
نبود خدمات زیر بنایی مانند آب و گاز هم سبب شده بسیاری از کسانی که خانه های خود را دریافت کرده اند امکان استفاده و اجاره دادن آن را نداشته باشند و هزینه بازپرداخت اقساط هم به آنها تحمیل شده است.
براساس آخرین آمار، از مجموع دو ميليون و ۳۰۰ هزار واحد مسكن مهر كه كار ساخت آن شروع شده، نازك‌كاري يك ميليون و ۷۶۵ هزار واحد تاكنون به اتمام رسيده كه حدود ۲۸۵ هزار واحد از آنها فاقد خدمات زيربنايي است.
البته باید به این رقم، واحدهای دیگری از جمله شهر جدید پردیس در حال ساخت هستند و در آینده با مشکل نبود خدمات زیربنایی روبرو خواهند شد را اضافه کرد که نشانگر حجم زیادی از مشکلات در آینده سایت‌های مسکن مهر است.
مشکلات و معضلات مشکل مهر آنقد زیاد است که بارها موجب واکنش مسئولان دولت یازدهم شده تا جایی که رییس دولت تدبیر و امید با بیان اینکه در بخش مسکن اقداماتی در گذشته شد که مشکلاتش برای این دولت باقی ماند، گفت: صدها هزار خانه به عنوان مسکن مهر باقی مانده که باید تکمیل شود. این واحدها بعضا در مناطقی ساخته شد که اصلا مناسب نبوده و اسم آن را مسکن مهر گذاشتند. یعنی برخی از آنها قابل سکونت نبود و قطعا مردم در آنجا آرامش نخواهند داشت.
روحانی با بیان اینکه بار بزرگی در حوزه ساخت و تحویل واحدهای مسکن مهر به دوش دولت افتاده است ،گفت: ما در این دولت حدود ۴۲۵ هزار واحد مسکن مهر را با وجود مشکلات تکمیل کردیم. مشکلات بسیار بزرگی داشتیم و البته ناچار به رفع این مشکلات هستیم و آن را ادامه می‌دهیم.
بنابراین به نظر می رسد که حتی با اتمام این پروژه و تامین خدمات زیربنایی بازهم مشکلاتی دیگر که ناشی از نبود خدمات زیربنایی، حمل و نقل مناسب و دیگر موارد مورد نیاز یک شهر است، گریبانگیر ساکنان این پروژه ها می‌شود.
هرچند مدیر کل راه و شهرسازی استان تهران گفته است با تکمیل و تحویل واحدهای باقی مانده تا پایان سال جاری پرونده مسکن مهر در تهران بسته می شود اما به نظر می رسد مشکلات این پروژه تا سالهای سال برای ساکنانش باقی خواهد ماند.چرا که پس از تحویل دادن این شهرک ها به شهرداری تازه مشکلات مردم شروع می شود و محوطه سازی و نصب دکل برق و خدمت رسانی خودش داستان مفصلی خواهد داشت.
در حال حاضر شهرجدید پردیس، سهمیه ساخت 89 هزار 456 واحد را دارد که از این تعداد ساخت 86 هزار و 103 واحد قرارداد بسته شده است و عملکرد اتمام پی در 75 هزار 108 واحد به اتمام رسیده و 62 هزار و 255 واحد هم در مرحله اتمام اسکلت هستند.
همچنین سقف زنی در 61 هزار و 811 واحد به پایان رسیده و 44 هزار و 134 واحد در مرحله اتمام سفت کاری هستند که در نهایت 8 هزار و 860 واحد در مرحله پایانی نازک کاری قرار دارند. بنابراین ساخت مسکن مهر در شهر پردیس با 47.97 درصد پیشرفت فیزیکی همراه است.
براساس این گزارش ساخت مسکن مهر در شهر پرند هم با سهمیه ساخت 94 هزار و 830 واحد شروع شده که 95 هزار و 796 واحد قرارداد بسته شده است و تاکنون اسکلت 92 هزار و 882 واحد به پایان رسیده و سقف زنی 92 هزار و 128 واحد هم تکمیل شده است.
همچنین سفت کاری 86 هزار و 171 واحد و نازک کاری 56 هزار و 19 واحد هم به اتمام رسیده است که در مجموع ساخت واحدهای مسکن مهر پرند، پیشرفت فیزیکی 84.31 درصدی را نشان می دهد.
در شهرجدید اندیشه هم از سهمیه 5 هزار و 747 واحد، قرارداد 3 هزار و 93 واحد انجام شده است که از این تعداد عملکرد پی سازی در 3 هزار و 93 واحد به اتمام رسیده و اسکلت 2 هزار و 683 واحد هم به پایان رسیده است.
براین اساس سقف زنی در 2 هزار و 635 واحد تکمیل شده و سفت کاری در 2 هزار و 391 واحد به پایان رسیده است. بنابریان یک هزار و 195 واحد به پایان نازک کاری رسیده که در نهایت ساخت مسکن مهر در اندیشه با پیشرفت فیزیکی 38.8 درصد همراه بوده است.
به هر حال مسکن مهر طرح کارشناسی نشده دولت نهم و دهم برای خانه دار کردن اقشار کم درآمد بود و بر اساس آن دولت با واگذاری زمین به مردم سعی داشت آنها را تشویق به خانه دار شدن کند.
اما تبعات این طرح جز مقروض شدن دولت به بانک مرکزی، چاپ پول بی پشتوانه و افزایش تورم از یک سو و اضافه شدن مشکلی به مشکلات اقشار کم درآمد چیز دیگری نداشت.
اکنون و به لطف مسکن مهر صدها خانه در حاشیه شهرها ساخته شده بدون اینکه فکری برای امکانات مورد نیاز زندگی نظیر آب، برق، گاز، مدرسه، محوطه سازی و دهها مشکل دیگر شود.