شرحی بر خطبه ۱۹۳ نهج‌البلاغه؛
زبان انسان، عضوی موثر در سعادت یا شقاوت اوست.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به خطبه ۱۹۳ نهج‌البلاغه نخستین گام در خودسازى و تربيت انسان‌ها را اصلاح زبان بیان کرد و گفت: بيشترين گناهان کبيره با زبان انجام مى‌شود و همچنین بهترين عبادات به وسيله آن صورت مى‌گيرد.
به گزارش ایکنا، به نقل از روابط عمومي اداره کل زندان‌های همدان، مرتضی قائمی عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا امروز در کارگاه «اخلاق در نهج البلاغه» که با حضور بسیجیان این اداره برگزار شده بود، با اشاره به تقوا و عمل صالح از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه بیان کرد: از امام صادق(ع) سوال شد منظور از تقوا چیست و امام فرمودند «تقوا انجام واجب و ترک حرام است».
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد: در تمام خطبه‌های امام علی (ع) در نهج البلاغه به موضوع تقوا اشاره شده است، در هر کاری اولین شرط برای هر انسان مومن تقوا است و محصول تقوا عمل صالح است.
وی افزود: تقوا عامل نجات انسان است و به عنوان چراغ هدایت، محافظ و نگهبان وجود انسان معرفی شده است.
قائمی با بیان اینکه از دیدگاه امام علی (ع) راه نجات انسان چیزی جز تقوا نیست به خطبه ۱۹۳حضرت در نهج البلاغه اشاره کرد و افزود : در این خطبه نیز به تقوا اشاره شده است که معروف به خطبه همام است؛ یکی از یاران پرهیزکار امام (ع) به نام همام گفت «ای امیر مومنان پرهیزکاران را برای من آن چنان وصف کن که گویا آنان را با چشم خودم می نگرم».
این استاد دانشگاه ادامه داد: امام (ع) در پاسخ او درنگی کرد و فرمود « ای همام! از خدا بترس و نیکوکار باش که خداوند با پرهیزکاران و نیکوکاران است» اما همام دست بردار نبود و اصرار ورزید، تا آنکه امام (ع) تصمیم گرفت، صفات پرهیزکاران را بیان فرماید پس خدا را سپاس و ثنا گفت و بر پیامبرش درود فرستاد.
وی با اشاره به این خطبه ادامه داد: حضرت علی(ع) سپس به بيان فضايل و صفات برجسته پرهيزکاران پرداخت و سخن را با ذکر سه صفت برجسته آغاز کردند و فرمودند «پرهيزکاران در اين دنيا صاحب فضايلى هستند، گفتارشان راست، لباسشان ميانه روى و راه رفتنشان همراه با تواضع و فروتنى است.»
قائمی تصریح کرد: نخستين گام در خودسازى و تربيت انسان‌ها اصلاح زبان است، زبانى که بيشترين گناهان کبيره با آن انجام مى شود و بهترين عبادات به وسيله آن صورت مى‌گيرد و اگر اصلاح شود، همه وجود انسان رو به صلاح مى‌رود و اگر فاسد شود همه رو به ويرانى مى‌گذارند.
وی افزود: پرهيزکاران قبل از هر کار به اصلاح گفتار خويش مى‌پردازند و به همين دليل، سالکان طريق الى الله معتقدند که اوّلين گام در اصلاح خويشتن، اصلاح زبان است که اصلاح آن مايه اصلاح ساير ارکان است.
وی ادامه داد: در واقع امام(ع) به سه اصل اساسى در آغاز اين خطبه اشاره فرموده است «درستکارى، ميانه روى و تواضع که بر سراسر زندگى پرهيزکاران حاکم است».
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد: انسان متقی متواضع است و تکبر با تواضع قابل جمع نیست و تقوا دارو دردهای جسمی و روحی است.
