به گزارش تابناک اصفهان، مقام معظم رهبری در بیانات هنگام تحویل سال 1394 در تداوم بیانات حکیمانه قبلی در راستای پیشرفت علم و فناوری کشور، این سال را سال پیشرفتها و جهشهای علمی به معنای واقعی خواندند، همچنین حضرت آقا در توالی ان در حرم مطهر رضوی به تبیین این رهنمودها و اهداف در جهش علمی پرداختند و بر گسترش علم و فناوری و مجاهدت در آن در راستای اقتدار و عظمت میهن اسلامی تأکید فرمودند، معظم له یکی از فرصتهای پیشآمده در زمان تحریم را جهش علمی و فناوری و پیشرفتهای علمی خواندند و متذکر شدند: این پیشرفتها باید در جهت رفاه عمومی و تحول اقتصادی در جهت آرامش و امنیت عمومی و رضایت مردم مورداستفاده قرار گیرد و دشمنان را ناامید کند.
حضرت آقا بابیان اینکه دهه پیشرفت و عدالت از نیمه گذشته بر لزوم تلاش همهجانبه بخشهای علمی و فنی کشور تأکید کردند ف وی همچنین بر لزوم شناخت استعدادها و ظرفیتهای علمی و پروبال دادن بدانها در همه بخشهای جامعه تأکید فرموده و خاطرنشان ساختند: تولید علم و تفکر در داخل کشور و توجه به شرکتها و بنگاههای کوچک دانشبنیان پیشرفت علمی کشور و تقویت اقتصاد را به دنبال خواهد داشت و پارکهای علم و فناوری نیز میتوانند کمکی شایان برای اقتصاد مملکت در زمان تحریم باشند.
این رهنمودهای حکیمانه البته اولین و آخرین فرمایشات حضرت آقا در باب لزوم پیشرفت علمی کشور نبودند و پیش از آنهم از عید 1386 به اینطرف بهصورت مکرر معظم له به این مسائل پرداختند و البته برخی پیشرفتهای هستهای، سلولهای بنیادین، نفتی و دفاعی را تشویق کردند و بارها نیز دولت را مجدانه به اجرای دقیق و عادلانه اصل 44 قانون اساسی و خصوصیسازی شرکتها و بخشهای اقتصادی و اجتماعی فراخواندند.
مقام معظم رهبری همچنین با بر حذر داشتن بخشهای دولتی و کارگزاران از اعمال جلوگیرانه برخی در مقابل حضور بخش خصوصی گفتند: حضور این بخش میتواند باعث همافزایی با بخش دولتی برای تحقق اقتصاد مقاومتی و ایجاد اشتغال و کارآفرینی و برونرفت از تحریم بشود.
نقش مدیریت قانونمند و ورود بخش خصوصی در جهش علمی
اکنون با مرور فرمایشات آقا باید اهالی علم و فناوری به فکر فروروند که چه نقشی در پیشرفت این مواضع داشتند و آیا پیشرفت علمی در انزوا و بدون همکاری و هماهنگی همه بخشها امکانپذیر است و آیا میشود بخش خصوصی را از این فرایند کنار گذاشت؟
بسیاری از متفکران ایرانی و کارشناسان خارجی بر این باورند که بخش خصوصی موتور محرک جهش علمی هر کشور و مهمترین بخش در به ثمر رسیدن زنجیره تبدیل ایده به محصول و تجاری شدن و ایجاد ثروت از تولیدات علمی است چراکه بخش خصوصی علاوه بر در نظر داشتن منافع ملی و عرق میهنی برای پیشرفت، سود خویش را نیز در نظر داشته و برجهد و تلاش خود برای موفقیت خواهد افزود.
با نگاهی به همه مراکز علمی و اقتصادی دنیا که در تنها از طریق دانش به تولید ثروت، کارآفرینی و تبدیل ایده به محصول میپردازند، متوجه خواهیم شد که بخش اعظم تولید علم در دنیا بر دوش بخش خصوصی و شرکتهای دانشبنیان و پژوهشگاهها و لابراتوارها و اتاقهای علمی کوچک و بزرگ بخش خصوصی است که گاه شخصی و گاه بهصورت هیئتمدیرهای اداره میشوند.
در این میان پژوهشگاههای علوم مهندسی و طبیعی بهصورت بیشتر و پژوهشگاههای علوم انسانی بهصورت کمتر تأسیسشدهاند و نقش بسزایی در دنیا در تولید علم و جهش علمی دارند و در کشور ایران نیز در علوم انسانی به سبب بازدهی مالی و اقتصادی پائین، کمتر افرادی در بخش خصوصی بدان پرداختند و در این راستا باید حمایت ویژهای از عاشقانی صورت گیرد که علیرغم این مشکلات علوم انسانی را هم در کنار علوم مهندسی و طبیعی در بخش خصوصی وارد فعالیتهای پژوهشی کردند.
کوبیدن بخش خصوصی علم و فناوری کشور با چوب حسادتها
متأسفانه علیرغم صحبتهای مقام معظم رهبری شاهدیم که نهتنها توجه خاصی به تأسیس شرکتهای دانشبنیان و پژوهشگاههای بخش خصوصی در کشور نمیشود و سیستم بانکی و حمایتهای دولتی در حداقل قرار دارد بلکه صاحبان ثروت و قدرت و برخی بخشهای دولتی و افرادی که توسعه این بخشها را برابر با نمود پیدا کردن کمکاری و کاهلی خود میدانند با موضعگیریها و سو استفاده از قدرت دولتی یا قدرتهای نامشروعی که از راههای سیاستبازی به دست آوردند مدام چوب لای چرخ پیشرفت این شرکتها و مراکز خصوصی تولید علم گذاشته و از هر فرصتی برای محدود و منزوی کردن آنها استفاده میکنند.
سؤال اساسی این است که اگر شخصی یا گروهی در بخش خصوصی در این وانفسای اقتصادی و تحریم، با فشار و مرارت زیاد و نابسامانی نظام بانکی میآیند و چند میلیارد در بخش خصوصی سرمایهگذاری میکند تا به احداث یک مرکز علمی بپردازد، پژوهش کند و گره از مشکلات علم و تولید باز کند و تا حد زیادی هم موفق میشود، آیا سزاوار است که جلویش سنگاندازی شود و اصحاب پول و قدرت یا برخی مدیرانی که حتی خود قانونی بر سرکار نیستند و عملکرد مطلوبی ندارند، هرروز باعث بروز مشکلاتی برای بخش خصوصی بیدفاع شوند چراکه پیشرفتشان را باعث برملا شدن کمکاری و بیهمتی خود میدانند.
امروزه متأسفانه شاهدیم که بخش خصوصی که میتوانست سرمایهاش را در اقتصاد و تجارت و دلالی یا خواباندن در بانکهای داخلی به سود سرشار و بیزحمت برساند، وقتی آمده در جریان علمی کشور سرمایهگذاری کرده تا در قالب بخش خصوصی پژوهش کند و در این راه صدها دانشجوی پژوهشگر تربیتکرده، دهها اختراع به ثبت رسانده و چندین جایزه علمی برده و دهها نفر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و کارآفرینی خلاقانه را سبب شده، میبینیم که با بیمهری و دشمنی روبرو میشود و هرروز عدهای تحریکشده از سوی همان عوامل با دسیسه و نیرنگ سد راهش میشوند تا او را به ورطه انزوا بکشانند، سؤال اینجاست که چرا در این میان کسی صدای این بخش خصوصی را نمیشنود و کسانی هم که داعیهدار و مسئول رشد علمی کشور هستند از این بخش که بهحق بیشتر از بخش دولتی هم دستاورد داشته و سخنان رهبری انقلاب را چراغ راه قرار داده حمایت نمیکنند؟ مگر انتظار این بخش جز رعایت قانون و حقوق بخش خصوصی و اجازه فعالیت صالح و سالم چیست؟
بخش خصوصی علم و فناوری محرک توسعه و کارآفرینی و جهش اقتصاد مقاومتی
متأسفانه در شرایطی که اخیراً در سخنانی در ماه مبارک رمضان شاهد نگرانی رهبر معظم انقلاب از کاهش سرعت پیشرفت علمی کشور بودیم، مگر نباید چارهجویی کنیم و مگر نه اینکه حمایت از بخش خصوصی مشتاق علم و کارآفرینی میتواند کمترین خدمت ما در این مسیر باشد؟
در اجرای اقتصاد مقاومتی که شاید در بخش علمی بهعنوان مهمترین کلید فتح قلههای موفقیت اقتصادی، آیا حضور بخش خصوصی نمیتواند سبب اقتدار و تولید سرمایه ملی و پیمودن سریعتر پل بین صنعت و دانشگاه و گردونه تبدیل علم به قدرت و ثروت اقتصادی شود؟
آیا رسیدن به جهش علمی بدون حضور بخش خصوصی و جذب سرمایهها و داشتههای اقتصادی و علمی بخش خصوصی امکانپذیر است و آیا کشورهای دارای جهش علمی فوقالعاده متکی به شرکتهای خصوصیشان نیستند، جالب است بدانیم که در این کشورها تنها بین 3 تا 10 درصد ظرفیتهای تولید علم در دست بخش دولتی است و باقی آنها به بخش خصوصی سپردهشده است.
بلاتکلیفی و بیقانونی در مدیریت دانشگاهها توسط سرپرستان عاملی برای رکود جهش علمی
آیا بیقانونی و بلاتکلیفیها در مجامع علمی و دانشگاهی کشور دلیل رکود علمی اخیر نیست، متأسفانه در دو سال اخیری که سرعت رشد علمی کشور کاسته شده شاهد بیقانونی و بلاتکلیفی در بسیاری از دانشگاههای کشور هستیم بهطوریکه هنوز دانشگاههای بزرگی همچون دانشگاه اصفهان که مهد علم و سیاست و جریانهای انقلابی است علیرغم نگرانی بسیاری از دلسوزان فرهنگی بلاتکلیف است و نزدیک 2 سال است بهصورت غیرقانونی توسط سرپرست اداره میشود.
در میان این بلاتکلیفیها برخی افرادی که موقعیت خود را مستحکم نمیبینند با سلاح مکر و دشمنی بهجای حمایت از جریان علمی کشور به دنبال برخی دشمنیهای شخصی برای تحکیم موقعیت خود در دانشگاه افتادند و بگومگوهای شخصی را بر حل مشکلات عمرانی، اداری و علمی دانشگاه برتری دادند.
آیا بدون وجود مدیر و رئیس قطعی در چنین دانشگاههای بزرگی که اصفهان تنها نمونهای از آنهاست و نزدیک به 20 مورد دیگر نیز در پایتخت و سایر شهرهای بزرگ و کوچک به چشم میخورد، میتواند به رشد علمی رسید و جهش علمی را تسریع کرد، آیا نگرانی اهالی علم و دانشگاه از بروز این بلاتکلیفیها و بیقانونیها دلیل اصلی کاهش رشد علمی و افت سرعت جهش علمی کشور نیست؟
دلسوزان فرهنگی کشور، استانداران و نمایندگان ملت ساکت نباشند
اکنون صلاح است دلسوزان فرهنگی کشور کنار نکشند و نمایندگان محترم مجلس و استانداران محترم و در رأس آنها شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم با لبیک به فرمایشات حضرت آقا هر چه سریعتر اوضاع نابسامان مدیریت بلاتکلیف برخی دانشگاههای کشور را سامان بخشند تا مدیران خلاق با برنامههای جدید و عملیاتی توسعه و سرعت جهش علمی را سبب شوند و در کنار آن نیز حمایت از سرمایهگذاری بخش خصوصی در توسعه علمی و طرحهایی که به جهش علمی میرسند نیز سبب بروز حرکت شتابان و جبران دو سال گذشته درروند جهش علمی کشور خواهد شد.