صدایی آمد و کارگران را به خروج از باغ هدایت کرد؛ وقتی با مخالفت کارگران روبهرو شد، آتش خشم شعلهور شد و از یک صدای کوچک، بحرانی به وسعت یک روستا شکل گرفت و البته سرنوشت نامعلوم دو کارگری که چندین خانواده را در غم نبودن خویش داغدار کردند.
به گزارش ایسنا، منیت همواره در طول تاریخ، بشر را دچار چالش کرده و او را گاه تا مسلخ نیستی پیش برده است. یقینا حضرت آدم (ع) وقتی که اسم اعظم را به فرزندش هابیل تعلیم میداد، هیچگاه تصور نمیکرد که همین امر ریشه بخل و کینه را در دل قابیل پرورش داده و نخستین نزاع بشری بر اساس منابع دینی به نام فرزند آدم به ثبت برسد.
اما شاید همین قصه به ظاهر ساده را میتوان از زوایای مختلف نگریست و روایتهای گوناگون از آن ارائه کرد. بهراستی چرا با وجود پیشرفت بشر در جوانب گوناگون زندگی و بهویژه در حوزه تاریخ اندیشه باز هم قصه هابیل و قابیل به اشکال گوناگون در گوشه و کنار جهان تکرار میشود؟ مگر نه اینکه از زمان حضرت آدم (ع) تاکنون تاریخ بشری دچار تغییر و تحولات فراوان شده است، پس چگونه است که آدمها هنوز هم نقش هابیل و قابیل را ایفا میکنند و این سریال همچنان ادامه دارد؟
در طول دوران تحصیل، همواره به انحای گوناگون آموزههای اخلاقی مورد تاکید قرار میگیرند و روزی نیست که دم از دین و اخلاق زده نشود؛ اما در عمل هیچ تغییری اتقاق نمیافتد و ما باز هم هابیلها و قابیلهایی هستیم در پوشش انسان. قرن ۲۱ به عصر جاهلیت نقب زده و با حق جلوه دادن خود، حق حیات را از دیگری سلب کرده و خود را چون پیغمبری میپنداریم که هر روز با وحی الهی از معرفت بشری سیراب میشود و حق دارد برای تصاحب حق خود دست به هر جنایتی بزند و دیگران را ناحق جلوه دهد؛ چراکه با منبع لایزال الهی نسبت دارد و بر نهان و آشکار عالم هستی همچون خضر نبی علم لدنی یافته است.
در عصر حاضر، کارشناسان امر نزاع و درگیری را یکی از مصادیق خشونت در جوامع تلقی کرده و بر این باورند که این موضوع پدیدهای اجتماعی است که در همه دورها کم و بیش دیده شده است. امــروزه نزاع و درگیری یکی از شاخصههای مهم وجود خشونت در جامعـه تلقـی میشود کـه بیـن افراد بـهوقـوع میپیونـدد و همه ساله بـر اسـاس آمـار و اخبار، تعدادی قربانی میگیرد.
در همین روزهای اخیر بود که خبر نزاع کارگران طارمی در رسانهها بحثبرانگیز شد و افکار عمومی را در بهت و حیرتی باورنکردنی فرو برد. هشت نفر از یکی از استانهای جنوبی کشور بهمنظور کارگری در باغات زیتون روستاهای شهرستان طارم آمده بودند که با تعدادی از اهالی روستا درگیر شده و با مداخله پلیس این موضوع به صلح و سازش میانجامد. اهالی روستای هندی کندی از توابع شهرستان طارم پس از مصالحه با هشت کارگر در کلانتری و تعقیب آنها، دوباره با این کارگران در روستای علیآباد رودبار درگیر شده و پس از درگیری شش کارگر به شدت زخمی و راهی بیمارستان و دو نفر دیگر ناپدید میشوند که پس از تجسس پلیس، اجسادشان در سد سفیدرود پیدا میشود.
خبر کوتاه بود اما همین خشونت نهان که به بهانهای کوچک شعلهور شده، حاکی از آن است که در طول تاریخ نحوه نمایش خشونت تنها تغییر شکل داده ولی ذات و ماهیت آن به قوت خود باقی است. هنوز هم انسانها به بهانههای واهی بر سر نیازهای اولیه باهم درگیر میشوند و از یک نگاه و حرف ساده جریانی به راه میافتد و گاهی حتی یک ملت را تاثیر خود قرار میدهد.
نماینده ولیفقیه در استان زنجان با انتقاد از آمار موجود در زمینه نزاع در زنجان، بر این باور است که آستانه تحمل مردم استان پایین بوده و این امر باعث افزایش نزاع شده است.
از سوی دیگر سردار رحیم جهانبخش، فرمانده انتظامی استان زنجان در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه از نظر فراوانی نزاع و درگیری در استان زنجان بیشتر است، میافزاید: خوشبختانه با این وجود آمارها در این بخش زیر نرخ کشوری است.
وی اظهار میکند: طی چهار ماهه نخست امسال نزاع و درگیری در استان زنجان ۲۰ درصد کاهش یافته است و بیش از ۸۲ درصد نزاع و درگیریهایی که به مراکز مشاوره ارجاع میشوند منجر به صلح و سازش میشود.
فرمانده انتظامی زنجان با بیان اینکه بیشتر نزاعهای رخ داده در استان طی این بازه زمانی، نزاع فردی بوده است، میگوید: باید آستانه تحمل افراد در جامعه تقویت شود.
همچنین مهرداد ستاره، مدیرکل پزشکیقانونی استان زنجان نیز نزاع را در زمره بیشترین مراجعان به پزشکیقانونی استان برشمرد.
وی میگوید: بیشترین معاینات به عمل آمده در این اداره با ۹۸۶۶ مورد مربوط به نزاع و درگیری بوده که نسب به پارسال افزایش ۱.۹۸ درصدی داشته است.
نزاع و درگیری در آینه قانون
الهه رضایی، وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به اینکه موضوع کاهش آستانه تحمل افراد مسئله جدی است که سبب بروز بسیاری از جرائم در کشور میشود، اظهار میکند: موضوع نزاع در قانون مجازات اسلامی جزو جرائم شدید محسوب میشود و افرادی که در نزاع دستهجمعی شرکت میکنند علاوه بر مجازات فردی، به دلیل حضور در درگیری دسته جمعی به صورت جداگانه محکوم خواهند شد. اگر در نزاعها قتلی نیز صورت گیرد فردی که ضربه اساسی را وارد کرده به قصاص محکوم خواهد شد و افرادی که فرد قاتل را همراهی کردهاند نیز با توجه به اقدامات خود در درگیری محاکمه خواهند شد.
وی ادامه میدهد: طبق ماده ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی اگر در نزاع نقص عضوی صورت گیرد فرد به شش ماه تا سه سال حبس محکوم میشود. از طرفی اگر نزاع به ضرب و جرح منجر شود افراد به سه ماه تا یک سال حبس محکوم خواهند شد، لذا جرم حضور داشتن در نزاع دستهجمعی تا یک سال حبس خواهد بود.
رضایی اظهار میکند: در مواردی که نزاع به دلیل دفاع کردن از خود شکل گیرد، فرد دیگر شامل مجازات ذکر شده نخواهد بود اما باید دلایل محکمی در این زمینه وجود داشته باشد تا قاضی قانع شود. از طرفی برخی از افراد نیز به پرداخت جرائم نقدی محکوم میشوند.
برخی بر این باورند که بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زمینهساز بسیاری از نزاعهای فردی و جمعی است اما نباید فراموش کنیم که نزاع زائیده زندگی مدرنیته نیست بلکه زائیده فکر و اندیشه انسانها است، اگر چه بحرانهای اجتماعی در شکلگیری آن بیتاثیر نیستند اما به منزله عامل اصلی نمیتوان آن را مورد عنایت قرار داد.
شاید اگر قصه هابیل و قابیل را از نو مرور کنیم خواهیم فهمید که همواره رذایل اخلاقی انسانها را در این بحران گرفتار ساخته و خشمهای نهفته در جامعه را بیدار ساخته است.