«صادرات» نفت، صفر می شد نه «قیمت» آن!

بیشترین امتیازی که هند داد این بود که حاضر شد معادل دلاری را روپیه هند بدهد که به کار ما نمی آمد زیرا اقتصاد ایران در مرتبه اول به دلار و یورو و در وهله بعد به ین ژاپن و نهایا یوآن چین نیاز دارد و روپیه هند چندان مشکل را حل نمی کرد. برخی به طعنه می گفتند اگرآن وضع ادامه می یافت بعید نبود به جای تتمه 7 میلیارد دلار و غیر از برنج فلفل بدهد!

روحانی می گوید: «صادرات نفت ما به صفر می رسید». به زبان ساده تریعنی نفت مان روی دست مان می ماند و اگر هم می خریدند پول آن قابل انتقال نبود و اگر هم می خواستند دور بزنند حاصل آن می شد بابک زنجانی که دو میلیارد و 700 میلیون یورو پول نفت را با ادعای دور زدن تحریم ها نداده و حکم اعدام هم هنوز سبب نشده بگوید پول ها را کجا چال کرده یا به کی سپرده.

 مگر نفت در برخی بنادر نمانده بود؟ به گونه ‌ای که نفت کش ها قطار شده بودند. حالا با این وضعیت نفت چه 120 دلار و چه 20 دلار. چه فرقی می کرد؟!

این تازه در حالی است که خود گزاره « اگر برجام نبود نفت 120 دلار بود » هم  محل مناقشه است. زیرا مبتنی بر این فرضیه است که با تنش و درگیری قیمت نفت بالا می رود در حالی که در چند سال اخیر این گزاره هم باطل شده زیرا درست در هنگامه آتش و خون در خاورمیانه قیمت نفت روند افزایشی نداشته است.

این ادعاها سخنان نماد این جریان  -محمود احمدی نژاد- را در آغاز تابستان 1387 به یاد می آورد که دو پیش بینی تاریخی خود را ارایه داد: اول این که نظام سلطه اجازه نخواهد داد یک رنگین پوست به کاخ سفید راه یابد و دوم این که امکان ندارد قیمت نفت از 159 دلار پایین تر بیاید. چند ماهی بیشتر اما نگذشت که بحران مالی آمریکا و بازارهای بورس و بانک ها را فرا گرفت و قیمت سهام سقوط کرد و قیمت نفت هم پایین آمد و اندک زمانی بعدتر باراک اوباما به عنوان اولین رنگین پوست رییس جمهوری آمریکا شد.

ادعای 120 دلاری شدن نفت بدون برجام را البته نماینده سابق ایران در اوپک مطرح کرده که گفته است:
«  در همین دولت یازدهم هم و خصوصا در 1.5 سال آغاز به کار که با بحران فروش مواجه بود باز هم صادرات نفت خام کشور حداقل یک میلیون بشکه در روز بوده است».

وی در توضیح نحوه فروش نفت ایران در سه سال انتهایی دولت دهم گفته است:

« به غیر از اروپا و آفریقای جنوبی مابقی کشورها نفت ایران را خریداری می‌کردند و با وجود تحریم نفتکش‌های خارجی و اجتناب شرکت‌های بیمه‌ای خارجی از بیمه کردن نفتکش‌ها و نخریدن نفت، ایران نفت خود را با تکیه بر نفتکش‌ها و بیمه‌های داخلی در بنادر کشورهای مشتری، تحویل خریداران می‌داد».

در این باره هم می توان گفت رییس جمهور نگفته «صفر شده بود» بلکه گفته است « داشت صفر می شد». مثل این است که فردی به یک بیماری دشوار مبتلا شده باشد  و بگویند «اگر به موقع عمل جراحی نمی شد احتمال مرگ او وجود داشت و زیاد دوام نمی آورد» و در رد این ادعا گفته شود: نه! درست نیست. قبل از عمل هم زنده بود و داشت نفس می کشید که به اتاق عمل رفت!

معلوم است که قبل از برجام هم نفت صادر می کردیم ولی داشت کم می شد. روحانی این را می خواهد بگوید. واقعا این سخن این قدر غامض و پیچیده است؟

موجودی اقتصاد ما نفت است اما این بشکه های نفت را به صورت «قالب یخ» تصور و تصویر کنید. تحریم های نفتی و بانکی هم مثل آفتاب که می تابد و آب می کند. صبح یخ داری اما اگر زیر تیغ آفتاب ذوب شوند دیگر نداری. به همین سادگی!

بله. 1.5 میلیون بشکه بود اما داشت کمتر و کمتر می شد و روحانی نگفته صفر شده بود. گفته « صفر می شد». واضح است اما اگر واضح است که هست چرا خود را به ندانستن می زنند؟

مخزن بنزین یا همان باک بنزین اتومبیل شما گنجایش 50 لیتر بنزین را دارد و تنها 5 لیتر باقی مانده و طبعا در پی آن هستید که خود را به اولین جایگاه یا پمپ بنزین برسانید. این اتفاق هم می افتد و بعد از آن که باک را پر کردید به همراه و همسفرتان می گویید: شانس آوردیم ها! داشت تمام می شد و در جاده می ماندیم. تصور کنید این همراه و همسفر اما به طعنه پاسخ دهد:  هنوز که صفر نشده بود. 5 لیتر داشتی. 

بله داشتیم اما داشت تمام می شد! صادر می کردیم اما داشت صفر می شد! چه قیمت آن به 120 دلار می رسید و چه نمی رسید...