به گزارش تابناک یزد، خبرهای نگران کننده از مدارس استان یزد ادامه دارد.بعد از آنکه هفته نامه پرگار با انتشار گزارشی از وضعیت فرسوده بودن مدارس استان یزد خبر داد این روزها نیز همزمان با اجرای طرح تحول نظام سلامت،معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان یزداعلام کرد که مدارس استان یزد با 130 مربی بهداشت در مدارس این استان مواجه است.
افزایش چشمگیر بیماری‌های پرخطر همچون هپاتیت و ایدز در جوامع امروزی و نیاز به آموزش شهروندان برای جلوگیری از گسترش این بیماری‌ها به خصوص در آموزش و پرورش که بزرگ ترین جامعه تحت پوشش یعنی کودکان و نوجوانان 7 تا 18 را در مجموعه خود دارد،لزوم بکارگیری مربیان و معلمان بهداشت را در سایر مسائل بهداشتی به روز افزایش می‌دهد اما گویا این موضوع از سوی مسئولان مغفول مانده است. این در حالی است که کمبود مربی بهداشت در مدارس معضلی است که درطی سالهای اخیر برای حل آن وزرای آموزش و پرورش و بهداشت پیشنهادها و برنامه‌های مختلفی اعلام کرده‌اند که هیچ یک تاکنون عملیاتی نشده و با بازنشسته شدن مربیان قدیمی هر روز به دامنه آن افزوده می‌شود.
همنچنین پیش از این نیز معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش با اشاره به کمبود مربی بهداشت در مدارس عنوان کرده بود: اکنون تنها پنج هزار و 700 مراقب بهداشت در سطح مدارس مشغول فعالیت هستند که با توجه به 90هزار مدرسه در کشور با کمبود مواجه هستیم.
به ازای هر750 دانش آموز یک مربی بهداشت
براساس استانداردها نیاز است که به ازای هر750 دانش آموز یک مربی بهداشت در مدارس مشغول فعالیت باشد، اما در استان یزد مسئله روی دیگری است.معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش یزد از کمبود 130 مربی بهداشت در مدارس این استان خبر می دهد و می گوید: هم اکنون فقط 130 مربی بهداشت در مقاطع مختلف تحصیلی فعالیت دارند .
عباس دهقان با بیان اینکه برای حل کمبود مربیان بهداشت در واحد های آموزشی به دنبال جذب نفرات جدید و حل معضل کنونی هستیم خاطر نشان کرده است: در این خصوص تفاهم نامه ای با دانشگاه علوم پزشکی به امضاء رسیده که از دانشجویان بخش پزشکی به عنوان کاروز استفاده کنیم .وی همچنین به فعالیت 429 مربی امور تربیتی شامل 235 زن و 194 مرد در واحدهای آموزشی این استان خبر داد که وظایف خطیر خود را انجام می دهند .وی گفت: در این زمینه هنوز 85 مربی تربیتی شامل 60 مرد و 35 زن کمبود داریم که با استفاده از معلمان دیگر جبران می شود .
ولی در همین حال ،آمارهای وزارت بهداشت که در روز جهانی ایدز منتشر شد حاکی از آن بود که شیوع این بیماری در مقاطع راهنمایی و دبیرستان رشد بالایی داشته است به طوری که مسئولان وزارت بهداشت از جمله محمد مهدی گویا رئیس دفتر بیماری‌های غیر واگیر به صدا درآمدن زنگ خطر شیوع ایدز در این سنین و بی‌توجهی به موضوع آموزش در این مقاطع را گوشزد کرد. این در حالی است که چندی پیش مدیر کل سابق دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش نیز با اعلام کمبود معلم و کارشناس بهداشت در مدارس ابتدایی از نبود کارشناس بهداشت و سلامت در مقطع راهنمایی و دبیرستان خبر داد. علاوه بر آن اعلام کرد: هم اکنون به ازای هر ۷۵۰ دانش‌آموز، یک مربی بهداشت در مدارس حضور دارد. از آن گذشته بسیاری از بیماری‌های جسمی و حرکتی که امروز در بین کودکان شایع شده است مانند بیماری اوتیسم ممکن است در سالهای آتی و در صورت بی‌توجهی به آسیب‌های کمتر قابل جبرانی تبدیل شوند.
به گفته متخصصان اوتیسم یا بیماری درخودماندگی روز به روز در بین کودکان و دانش‌آموزان در حال شیوع است. درحالی که آموزش و آگاهی بخشیدن به خانواده‌ها و بویژه قشر جوان و نوجوان آن هم در مدرسه و در قالب کتاب‌های درسی می‌تواند آمار ابتلا به بیماری‌های واگیر و غیر واگیر را کاهش دهد.
بهداشت مدارس چیست؟
بهداشت مدارس مجموعه اقداماتی است که به منظور حفظ و نگهداری و بالابردن سطح سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان سراسر کشور انجام می‌شود. کودکان پس از 6 ـ 5 سالگی قدم به مدرسه می‌گذارند و قسمت مهمی از سالهای زندگی خود را که مصادف با رشد جسمی، عاطفی و روانی آنهاست، در مدرسه می‌گذرانند، هم چنین برخورد این دوره سنی با زمان سریع و حساس رشد و تکامل جسمی، روانی عاطفی یعنی دوران بلوغ از دلایل دیگر اهمیت این دوران است. از سوی دیگر دوران مدرسه، دوران یادگیری و شکل‌گیری عادت‌هاست. بیشتر عادات و طرز تلقی‌ها، برای تمام عمر در این دوران کسب می‌شود. همچنین دانش‌آموز به عنوان پذیرنده و انتقال‌دهنده مطالب، مطالب آموزشی را آنچه در مدرسه آموخته به خانه خود منتقل می‌کند که این امر می‌تواند تاثیرات مثبتی بر خانواده خود نیز داشته باشد.
خدماتی که در بهداشت مدارس باید ارائه شود، حداقل دارای 3 بخش اصلی؛ ارائه خدمات بهداشتی، آموزش بهداشت و نظارت بر بهداشت محیط مدارس است. خدمات بهداشتی شامل بینایی‌سنجی، سنجش شنوایی، کنترل قد و وزن، بهداشت دهان و دندان به منظور ارزشیابی سطح سلامت کودکان، بررسی اختلالات رفتاری و عقب‌ماندگی‌های تحصیلی دانش‌آموزان، بررسی تغذیه و برنامه‌ریزی تغذیه‌ای در آموزشگاه‌ها، توجه به بهداشت روانی و راهنمایی دانش‌آموزان اولیا و آموزگاران و پیش‌بینی مراقبت‌های فوری در صورت وقوع حادثه یا بیماری ناگهانی آموزش بهداشت به دانش‌آموزان در جهت رعایت بهداشت فردی است. البته در برنامه آموزش بهداشت در مدرسه، نه‌تنها آموزش به دانش‌آموزان بلکه به کارکنان مدرسه نیز لازم است. نظارت بر بهداشت محیط مدارس نیز شامل رسیدگی به وضع آب آشامیدنی، دفع فاضلاب و زباله، تعداد دستشویی و توالت‌ها، آبخوری‌های مدرسه و رعایت نکات بهداشتی برای نظافت آنها و محیط فیزیکی کلاس‌ها مثل ابعاد کلاس، نور، رنگ، تهویه، وضعیت پله‌ها، راهروها ونظایر آن نیز از خدمات بهداشت مدارس است.
یک اقدام مثبت
با وجود تمامی کمبودها در چند سال اخیر اقدامات مفیدی در جهت ارتقای سلامت دانش‌آموزان برداشته شده است. طرح آهن‌یاری برای دانش‌آموزان دختر در سن بلوغ که از سال گذشته اجرا شد و هفته‌ای یک بار قرص آهن به آنها داده شد، طرح غربالگری و شناسنامه سلامت برای دانش‌آموزان کلاس اولی که شناسنامه سلامت دریافت کردند و شناسنامه سلامت سایر پایه‌های تحصیلی توسط اکیپ‌های بهداشتی آموزش و پرورش و علوم پزشکی در طول سال تحصیلی، توزیع شیر در مدارس، طرح بازدید از بوفه‌های مدارس، خدمات معاینه بینایی‌سنجی، شنوایی‌سنجی، دندانپزشکی و سایر معاینات پزشکی مورد نظر وزارت بهداشت و برگزاری کارگاه‌های آموزش مهارت‌های زندگی برای پیشگیری از 7 رفتار پرخطر دانش‌آموزان شامل سلامت روان، اعتیاد، سیگار، ایدز، تغذیه، ورزش و آسیب‌های عمومی حوادث ازجمله اقدامات مثبتی بوده که در چند سال اخیر صورت گرفته است.
به هر روی تمام اين مسائل در شرایط مطرح می گردد که كه کمبود مربی بهداشت درمدارس معضلی است که در سالهای گذشته برای حل آن وزرای آموزش و پرورش و بهداشت پیشنهادها و برنامه های مختلـفی اعلام کرده‌اند که هیچکدام آنها تاکنون عملیاتی نشده و با بازنشسته شدن مربیان قدیمی هر روز به دامنه مشـکلات در این رابطه افزوده می‌شود و اکنون با فرا رسیدن فصل سرما و شیوع بیماری‌های مسری زنگ خطر بهداشـــت در مدرسه‌ها به صدا درآمده است.