تا مسئولین ما نگاه خود را به مقوله توسعه تغییر نداده ودست از آمارسازی ها ودست بردن درآن و نمایش قدرت سیاسی وحزبی با داده های غیر واقعی به جای توجه به کیفیت دست برندارند ،ما همچنان در ردیف کشورهای توسعه نیافته باقی خواهیم ماند .جالب اینکه رعایت نشدن عدالت در توزیع منابع ودرآمدبه افزایش شکاف ونهایتا فقر منجر شده وراه رسیدن به توسعه اقتصادی را ناهموارتر می کند.
کد خبر: ۶۴۸۴۰۹
تاریخ انتشار: ۰۶ شهريور ۱۳۹۷ - ۱۱:۴۲ 28 August 2018

تابناک ایلام علی اصغراسدی::حتما در طول سالهای گذشته وحال ،در خبرها و گفتگوها وبرنامه های بیشمار رسانه ای موضوعی به نام " برنامه های توسعه ای کشور" به گوشتان خورده است .  سالهاست برنامه های توسعه کشور یکی پس از دیگری تدوین می شود ،الان هم درابتدای  برنامه پنجساله ششم توسعه قرار داریم ، اما همچنان کشورمان در جایگاه کشورهای در حال توسعه قرار دارد. راستی چرا ؟!

برخی به اشتباه رشد اقتصادی و تغییر کمی در درآمدهای کشور را توسعه اقتصادی می پندارند،اما در واقع توسعه اقتصاد چیزی سوای از رشد اقتصادی است . بدین معنا که اگر همزمان با رشد اقتصادی که به بعد کمی اشاره دارد ،از نظر کیفی نیز در شاخص ها توسعه  تحول جدی مشهود شد ،آن وقت باید ادعا کرد که کشور بر روی ریل توسعه اقتصادی قرار گرفته است.

با این حال با بررسی شاخص های تحقق توسعه اقتصادی و رصد موانع موجود،که بیشتر کارشناسان این حوزه بدان اتفاق نظر دارند؛ می توان سه عامل را بعنوان موانع  اصلی قرار گرفته در مسیر توسعه اقتصادی کشور وبه تبع آن استان ما معرفی کرد؛ نخست اینکه نگاه مسئولین کشور ومدیران میانی به مقوله توسعه نگاهی کمی است واین به معنای کمی بودن تلاش‌هایی که در راستای توسعه شکل گرفته، دوم؛ وضعیت نامطلوب شاخص‌های مربوط به فقر و توزیع درآمد و در نهایت، نابرابری جنسیتی در ایران.

بر این اساس، بررسی شاخص‌های مختلف توسعه در ایران حاکی از آن است که اقتصاد کشورمان به‌رغم سابقه طولانی در تدوین برنامه‌های توسعه، هنوز به توسعه دست نیافته و همه کوشش‌های صورت گرفته در این خصوص، بیشتر بر پایه رشد کمی بوده  و نه کیفی .

بنابراین تا مسئولین ما نگاه خود را به مقوله توسعه تغییر نداده ودست از آمارسازی ها ودست بردن درآن و نمایش قدرت سیاسی وحزبی با داده های غیر واقعی به جای توجه به کیفیت دست برندارند ،ما همچنان در ردیف کشورهای توسعه نیافته باقی خواهیم ماند .جالب اینکه رعایت نشدن عدالت در توزیع منابع ودرآمد،به افزایش شکاف ونهایتا فقر منجر شده وراه رسیدن به توسعه اقتصادی را ناهموارتر می کند.

هرچند این شیوه مدیریت ونگاه به مقوله توسعه اقتصادی در سراسر کشور نهادینه شده است ،اما در برخی استانها رشد وتحول در باورهای  فرهنگی ،تغییر نسبی نگاهها ،افزایش برخی شاخص های توسعه ای را بدنبال شده است .استانی مثل ایلام بدلیل نوع نگاه مسئولین ،بافت فرهنگی و مهمتر از همه تمرکز مدیران بر آمار سازی و اهتمام به بعد کمی توسعه ،کماکان با توسعه یافتگی فاصله زیادی داشته و این استان همچنان در زمره مناطق محروم یا به تعبیر دیگر توسعه نیافته قرار دارذ.

تصور کنید در مقوله جذب اعتبارات اشتغالزایی روستایی بعنوان یکی از مهمترین شاخص های توسعه ای ، استاندار ایلام اینچنین اعلام کرد :"جذب کامل سهم استان در حوزه اشتغال بیانگر اراده مدیران دستگاه های اجرایی و بانک هاست که می توانند با تلاش، بسیاری از مشکلات پیش رو را رفع کنند."

یا اینکه مدیرکل کار ،تعاون ورفاه اجتماعی هم در سخنانی مشابه گفت:"استان ایلام در زمینه جذب تسهیلات اشتغالزایی با جهش مناسبی مواجه بوده ودر ردیف 5استان اول قرار گرفته است.
شکراله شیرخانی در نشست کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان ایلام، این نتیجه را بیانگر تلاش و پیگیری مسئولان و مدیران دستگاه های مرتبط با این موضوع دانست و افزود: تاکنون 1567 طرح با 123 میلیارد و 600 میلیون تومان اعتبار توسط بانک های عامل مصوب و 106 مورد با 103 میلیارد تومان قرارداد عقد شده است."

شما بجز بزرگنمایی و ارایه آمار و توجه به کمی ها در کجای سخنان دو مسئول استانی که باید در راه توسعه اقتصادی استان تلاش کنند، اثری از کیفی سازی وتوجه به شاخص های اصلی توسعه یافتید ؟! آیا به جز این که تغییر رتبه استان در میان سخنانشان جایگاه نخست اهمیت رابه خود اختصاص داد ،اثری از شیوه هزینه کرد ،اثرگذاری بر اشتغال ویا تحول درشاخص های توسعه مشاهده کردید؟

به اعتقاد صاحبنظران وکارشناسان منابع مختلف رشد اقتصادی عبارتند از: ‌افزایش به‌کارگیری نهاده‌ها (افزایش سرمایه یا نیروی کار)، افزایش کارآیی اقتصاد (افزایش بهره‌وری عوامل تولید) و به‌کارگیری ظرفیت‌های احتمالی خالی در اقتصاد. 

اینجا می بینیمم که زیربنای توسعه اقتصادی هم  توجه به عوامل انسانی ونیروی کار است که آن هم باید به افزایش بهره وری عوامل تولید منجر شود،آیا درحالکیه مسئولین ما بمنظور نمایش کمی ،صدها میلیارد تومان را به بازار تزریق می کنند ،برنامه ای برای قرار گرفتن این اعتبار اختصاص یافته در جای واقعی خود وجلوگیری از انحراف آن  وجود دارد؟ این اعتبار تا چه اندازه وبه صورت واقعی منجر به بهبود شاخص ها توسعه ای از طریق تزریق نیروی کار به جامعه می شود؟!

نمی خواهم گناه را به گردن این دولت یا دولت دیگری ،این استاندار ویا استاندار دیگری بیاندازم ،تا بوده چنین بوده وخواهد بود ! دولتها برای فرار از فشار افکار عمومی ورای دهندگان وبرجای گذاشتن یک آمار از وضعیت اشتغال ،در هردوره وبه عناوین مختلف از "کارگاههای کوچک زود بازده "گرفته تا" مشاغل کوچک خانگی "،هزاران میلیارد تومان به جامعه تزریق کرده اند ،بدلیل عدم نظارت وبی برنامگی، این پول های هنگفت به جای استفاده در هدف واقعی ،از  مشاغل کاذب سر درآورده اند ،برخی با آن خودرو ولوازم لوکس منزل گرفته برخی هم بذلیل بیکاری آن را صرف هزینه معاش  نموده و نهایت هم یا سر از زندان درآورده ویا تعدادی ضامن را بدبخت کرده اند!

دراین بین برخی هم زرنگی کرده واعتبارات 4درصدی را دریافت وبا سپرده گذاری در بانکها وموسسات مالی سودهای چند ده درصدی دریافت کرده اند ! این شیوه بدون پشتوانه نظارت وبرنامه درست ،نه تنها اتلاف منابع کشور را در پی داشته و با عث اختلال در بازار پولی کشور شده ،بلکه طیفی از بیکاران را نیز بدهکار کرده است.

ضمن ارج نهادن به تلاش مدیران استانی درجذب این اعتبار ،آیا بهتر نبود با نیم نگاهی به توسعه استان ، پرهیز از هرگونه تعجیل در جذب این میزان اعتبار آن هم فقط بخاطر کسب رتبه ای بی اثر در وضعیت اقتصادی مردم ،شفاف به مردم اعلام کنید الان این حجم چند صد میلیارد تومانی جذب شده کجا هزینه شده است ؟ چند نفر از روستاییان را شاغل کرده است؟آیا دستگاههای متولی بر قرار گرفتن این اعتبار در اشتغال روستاییان وایجاد کارگاهها نظارت می کنند؟ آیا ضمانتی وجود دارد که این اعتبارات در بخش دیگری به کار گرفته نشود؟ چرا ما اثری از اشتغال در روستاها نمی بینیم  وبیشتر جوانان روستایی آواره شهرهای دیگر شده وبه شغل کاذب روی آورده اند؟

راستی آیا تا به حال به این فکر کرده اید که اگر واقعا این همه حجم اعتبار تخصیصص یافته به اشتغال در طول دولتهای گذشته وحال ،در مسیر واقعی به کار گرفته می شد و دولتها برشیوه هزینه کرد اعتبارات با حساسیت بیشتری نظارت وبانکها وناظرین ازمسامحه پرهیز می کردند ،الان باید نرخ بیکاری در روستاها به کمتر از انگشتان یک دست می رسید؟! با این شیوه کار می خواهید شاخصی های توسعه را متحول وبه توسعه پایدار اقتصادی برسید؟!

مخلص کلام اینکه با نگاهی به توسعه اقتصادی در ایران در می‌یابیم که با وجود گذشت ۶۰ سال از شروع برنامه ریزی توسعه در ایران و به‌رغم همه تلاش‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها و کسب موفقیت‌های نسبی آن هم با صرف هزینه‌های سنگین و با استفاده از منابع طبیعی و تجدیدناپذیر، اقتصاد هنوز با مسائل و مشکلات زیادی مواجه است و کشور در تقسیم بندی‌های جهانی در زمره کشورهای درحال توسعه قرار دارد.

از این رو برای خروج از وضعیت نامطلوب فعلی، چاره کار در تحولات اساسی و زمانبر است که به عزم سیاسی و اراده دولت و ملت بستگی دارد. حال در این شرایط از یکسو نیاز است برای تحقق رشد مطلوب اقتصادی از نظر کمی و کیفی، تحول فکری و ذهنی متناسبی با دنیای صنعتی امروز همراه با انباشت ذخایر علمی و فناوری و به‌کارگیری آنها در فرآیند تولید اتفاق افتد و از سوی دیگر لازم است به‌طور جدی، تامین سطح بالایی از رفاه و بهداشت روانی و نیز ارتقای فرهنگی و اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار