به گزارش تابناک یزد نمایشگاه کتاب استانی در یزد، این روزها به محل حضور شهروندان یزدی در یک رویداد مهم فرهنگی در این استان بدل شده است به گونهای که کل فضای شهر تحت تاثیر برگزاری این نمایشگاه قرار گرفت و استقبال گسترده شهروندان، چهرهای فرهنگی و مدیران استان را در بر داشته است. این درحالی است که باید گفت اسفندماه سال جاری بهار فرهنگ یزد لقب دارد چرا که از یک سو بعد از سالها یک نمایشگاه پرمغز کتاب در استان برگزار شده است و از دیگر چند برنامه فرهنگی بزرگ از جمله نکوداشت چهره فخرآوری همچون دکتر دادبه در شرف برگزاری است.
در نمایشگاه کتاب یزد چه گذشت؟ از هفتم اسفندماه لغایت چهاردهم اسفندماه، شهر یزد، شاهد برپایی نمایشگاه کتاب استانی بود. در این نمایشگاه تعداد قابل توجهی از انتشارات مختلف کشور(نی، کویر، علمی-فرهنگی، ثالث، افق، امیرکبیر، موسسه نشر آثار امام خمینی، اسراء(موسسه نشر آثار آیتالله جوادی آملی)، صدرا(موسسه نشر آثار شهید مطهری)، قلم، ققنوس، فرزان روز، به آذین، تیسا، دانشگاه تهران و ... ) آثار خود را در یک سالن بزرگ مسقف عرضه کردهاند. مجموعه ای از برنامههای جنبی در حاشیه نمایشگاه همه روزه برگزار شد که از جمله آنها برگزاری برنامهای با حضور محمود دولت آبادی و همچنین معرفی آثار نوشته شده پیرامون مکتب تفکیک(با توجه به جایگاه و محبوبیت جریان تفکیک در شهر یزد) میتوان نام برد. حضور مدیران محبوب وزارت ارشاد در نمایشگاه نظیر آقای سیدآبادی و برقراری ارتباط مستقیم توسط آنها با مردم وجه مثبت دیگر این نمایشگاه قلمداد می شد.
مهمترین نکته در این نمایشگاه اما همکاری ناشران و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد بوده است که سبب شده به کمک ارائه بن کتاب الکترونیکی به شهروندان توسط اداره ارشاد آنها بتوانند از تخفیف 30 درصدی بهره مند شوند و پس از آن با بهره مندی ازتخفیف بین 15 تا 20 درصدی ناشران، کتابها را با حدود 50 درصد تخفیف خریداری کنند. اقتصاد نشر برای دانشجویان و حتی خانواده ها این روزها اهمیت فراوانی دارد و نیمبها شدن قیمت کتاب بیتردید اهمیت به سزایی در اقبال خانواده ها و دانشجویان به نمایشگاههای اینچنینی دارد.
همچنین باید توجه داشت که به دلیل فقدان برگزاری مراسم اینچنینی فرهنگی و همچنین فقدان وجود اماکن ثابت و پایدار به خصوص در فصل زمستان برای گذارن اوقات فراغت شهروندان، حضور در نمایشگاههای اینچنینی برای شهروندان حالت نوعی گذران اوقات فراغت و تفریح نیز دارد. استقبال بسیار گسترده شهروندان یزدی از این نمایشگاه به خوبی نشان می دهد که فضای شهرستانها به دلیل فقدان عرضه کالای فرهنگی به شدت تشنه این محصولات است و تنها با اندکی حمایت و صرف بودجه می توان این دست حوادث فرهنگی را به خوبی در دیگر نقاط کشور نیز تکرار کرد و از وجوه مثبت این نمایشگاه در انها نیز بهره برد. این وجوه مثبت به قدری زیاد است که در صحبت با برگزارکنندگان نمایشگاه، تمدید آن قطعی به نظر می رسید.
نهایتا اینکه نباید بگذاریم تنها حادثه فرهنگی مهم کشور در حوزه کتاب به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران خلاصه شود که بسیاری از شهروندان شهرستانی امکان حضور و بهرهمندی از آن را ندارند. نمایشگاههای کتاب استانی، باید بیشتر جدی گرفته شوند و به خصوص با توجه به فقدان عرضه کالاهای فرهنگی در شهرستانها در مقایسه با تهران و توانایی مالی کمتر شهروندان در شهرستانها، استفاده از الگوی یزد بسیار کارآمد است و به برقراری «عدالت فرهنگی» کمک شایانی مینماید.
خوبیهای جشن هفتم کتاب یزد تنوع ناشران از نظر سلیقههای فرهنگی (تلاش برگزارکنندگان نمایشگاه باعث شده تا تنوع حاضران در نمایشگاه قابل توجه باشد. ناشران هم از حوزه های مختلف (مذهبی، ادبی، سیاسی، اجتماعی، کودکان و ... ) و هم با سلیقههای مختلف در نمایشگاه حضور دارند. با این وجود در گفت و گو با برگزارکنندگان نمایشگاه معلوم شد بسیاری از ناشران علی رغم برقراری تماس با آنها به علت فقدان بهرهمندی از امکانات لازم، توان حضور در نمایشگاه را نداشته اند. اداره ارشاد یزد، با برقراری یک غرفه متمرکز فروش، تلاش کرده بود با برقراری ارتباط با ناشران و گرفتن کتابهای آنها تا حدودی این مشکل را حل کند. اما همچنان میتوان با انجام حمایت بیشتر از ناشران برجسته، امکانات حضور جدیتر آنها در نمایشگاههای استانی را فراهم کرد. در این زمینه وزارت ارشاد میتواند تفاهم نامههایی با ناشران برجسته (مانند نی، چشمه، خوارزمی، امیرکبیر، علمی-فرهنگی، ثالث، نگاه معاصر و ... که از حمایتهای نهادی برخوردار نیستند) امضا نماید و ذیل این توافقنامه در برابر حمایتهای وزارت ارشاد از آنها، ناشران متعهد شوند سالانه در چند نمایشگاه کتاب استانی حضور به هم رسانند)
تخفیف بهای کتاب: الگوی نمایشگاه کتاب یزد (تخفیف اداره ارشاد(بن کتاب) + تخفیف ناشران) به خوبی در دیگر استانها قابل اجرا است و خوب است که بخشی از بودجه های استانی ادارات کتاب در همین زمینه هزینه گردد.
فضای اختصاص داده شده به نمایشگاه کتاب، فضایی بزرگ، گرم، مسقف، برخوردار از امکانات مناسب برای شهروندان بوده و علیرغم دوری از مرکز شهر، اقبال شهروندان به نمایشگاه را ایجاد کرده است.
برنامههای جنبی نمایشگاه با بردن چهرههای شناخته شده فرهنگ و ادب کشور (نظیر محمود دولت آبادی، علی اصغر سیدآبادی و ... ) به شهرستانها، عدم توازن حضور چهرههای فرهنگی در تهران در قیاس با شهرستانها را تا حدودی جبران مینماید.
دولت آبادی و شب نشینی در یزدمحمود دولت آبادی که یکی از سرشناس ترین چهره های ادبیات ایران است دعوت برگزارکنندگان را پذیرفت و یزد سفر کرد. دولت آبادی در اولین برنامه حضور رسمی خود در استان یزد به میان علاقه مندانش آمد و در غرفه برنامه های جنبی نمایشگاه کتاب حضور پیدا کرد و بعد از گفتگوی صمیمانه با دوستدارانش به کتاب خوانی پرداخت.
وی بخش هایی از کتاب را روخوانی کرد که مورد توجه و تشویق صدها نفر ازعلاقه مندانش قرار گرفت. وی سپس به امضای آثار خود برای علاقه مندانش پرداخت. دولت آبادی به برخی غرفه های نمایشگاه سری زد که میتوان به غرفه اهدای کتاب رایگان اشاره کرد. غرفه ای که توسط جوان علاقه مند ایجاد شد و مردم کتاب های خود را برای اهدا به دانش آموزان بی بضاعت در اختیار قرار می دادند. حضور این نویسنده سرشناس در جمع های دوستانه پایان بخش برنامه وی بود.
محمود دولتآبادی (زادهٔ ۱۳۱۹ دولتآباد سبزوار) نویسنده، نمایشنامه نویس و فیلمنامه نویس برجسته و سرشناس اهل ایران است.
رمان بلند (ده جلدی) کلیدر مشهورترین و با ارزشترین اثر دولتآبادی میباشد، کلیدر، دولتآبادی را به کسب جایزهٔ نوبل ادبیات بسیار نزدیک کرد. با این حال وی تاکنون به کسب آن نائل نشده است. این کتاب و سایر آثار دولت آبادی به زبان مهم مختلف دنیا ترجمه شده است. محمود دولتآبادی چندین نمایشنامه و فیلمنامه را به نگارش درآورده است، او همچنین سابقه بازیگری در تئاتر و سینما را دارد. اقتباس از آثار دولتآبادی ساخت چند فیلم را بههمراه داشته است. فضای اکثر نوشتههای دولتآبادی در روستاهای خراسان رخ میدهد و رنج و مشقت روستاییان شرق ایران را به تصویر میکشد. دولتآبادی در سال ۲۰۱۳ برگزیده جایزهی ادبی یان میخالسکی سوییس شد. وی در سال ۱۳۹۳ جایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه توسط سفیر دولت فرانسه در تهران و در محل رزیدانس سفارت فرانسه به محمود دولتآبادی نویسنده پیشکسوت و برجسته ایرانی اهدا شد. کلنل عنوان آخرین کتاب اوست که حاشیه های زیادی را در پی داشته است. انتشار این در ایران به یک ماجرای سیاسی تبدیل شده است هرچند ترجمه آن در برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی به فروش رسیده است.
نمایشگاه کتاب یزد با همه خوبی و کاستی هایش به پایان رسید ولی عطش مردم استان در این حوزه همچنان پابرجاست. امید است مسئولان فرهنگی استان مسیر سخت پیش رو را با سرعت بیشتری طی کرده و علاقه مندان فرهنگ چشم انتظار رویدادهای جذاب دیگری هستند.
گزارش از مهدی زمان زاده